ترکیب های تشکیل دهنده اسانس برگ های چهار گونه از جنس اکالیپتوس (Eucalyptus L'Her) کشت شده در باغ گیاه شناسی کاشان

اکالیپتوس(Eucalyptus L'Her.) یکی از جنس های اسانس دار خانواده مورد (Myrtaceae) محسوب می شود که بومی استرالیا بوده و گونه های مختلف آن در سایر نواحی گرمسیری جهان کاشته شده است. هدف از این تحقیق، استخراج و شناسائی ترکیب های تشکیل دهنده اسانس چهار گونه از جنس اکالیپتوس کاشته شده در باغ گیاه شناسی کاشان می باشد. برگ های چهار گونه E. largiflorens، E. intertexta، E. torquata و E. loxophleba، از عرصه باغ گیاه شناسی کاشان جمع آوری شد. اسانس گیری به روش تقطیر با آب و با دستگاه کلونجر انجام شد. اجزای اسانس با استفاده از دستگاه های GC و GC/MS تجزیه و شناسائی شد. بازدهی اسانس برگ های E. largiflorens، 85/1% (حجمی/وزنی) به دست آمد. تعداد 19 ترکیب اسانس شناسائی شد که، 1،8-سینئول (71/58%)، پارا-سیمن (42/12%)، آلفا-پینن (61/5%)، کریپتون (54/4%) و ترپینن-4-ال (53/4%) ترکیب های عمده اسانس بودند. بازدهی اسانس E. intertexta، 5/1% (حجمی/وزنی) به دست آمد. تعداد 16 ترکیب در اسانس شناسائی شد که بیشترین ترکیب های تشکیل دهنده اسانس، 1،8-سینئول (45/69%)، آلفا–پینن (26/14%)، گلوبولول (02/4%) و لدول (36/2%) بودند. بازدهی اسانس E. torquata، 2/1% (حجمی/وزنی) به دست آمد. تعداد 20 ترکیب در اسانس شناسائی شد که ترکیب های اصلی تشکیل دهنده اسانس عبارتند از 1،8-سینئول (86/33%)، آلفا-پینن (14/26%)، آرومادندرن (99/8%) و گلوبولول (28/7%) بودند. بازدهی اسانس E. loxophleba، 54/1% (حجمی/وزنی) بدست آمد. تعداد 8 ترکیب در اسانس شناسائی شد که بیشترین ترکیب های تشکیل دهنده اسانس، 1،8-سینئول (71/25%)، گلوبولول (63/21%)، آرومادندرن (43/20%)، 4-متیل-2-پنتیل استات (98/14%) و بتا-اودسمول (92/5%) می باشند. قسمت اعظم ترپن های تشکیل دهنده اسانس برگ های E. torquata،E. intertexta و E. largiflorens مونوترپن ها بودند، در حالی که بیشترین ترکیب های تشکیل دهنده اسانس برگ های E. loxophleba ، سزکوئی ترپن ها بود. با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق و به لحاظ ارزش داروئی اسانس گونه های مختلف اکالیپتوس (به ویژه درصد بالای ترکیب 8،1-سینئول)، گونه E. intertexta جهت کشت و بهره برداری از اسانس آن در صنایع داروئی در منطقه کاشان توصیه می گردد.