تاثیر کاربرد جداگانه و توام زنبور پارازیتوئید Lysiphlebus fabarum و کفشدوزک شکارگر Hippodamia variegata، در کنترل شته جالیز Aphis gossypii روی خیار

شته جالیز Aphis gossypii یکی از آفات مهم گیاهان گلخانه ای از جمله خیار می باشد. در مطالعه ی حاضر تاثیر کاربرد جداگانه و توام زنبور پارازیتوئید Lysiphlebus fabarum و کفشدوزک Hippodamia variegata به منظور کنترل این شته مورد ارزیابی قرار گرفت. تکرارها در کلیه ی تیمارها شامل 10 عدد گیاه خیار بود که هر کدام به پنج شته ی بال دار آلوده شدند و همراه با یک گیاه حامل "باقلا-شته سیاه باقلا" در یک قفس قرار گرفتند. در ادامه با معرفی مرتب یک شاخه باقلا، محتوی شته های مومیایی شده (دو روز در میان)، یک جفت حشره کامل نر و ماده کفشدوزک (سه روز در میان) و یا کاربرد هم زمان هر دوی این عوامل، تغییرات جمعیت شته جالیز طی هفت هفته در سه تیمار بررسی شد. بر اساس نتایج بدست آمده، زنبور به تنهایی قادر به تنظیم جمعیت شته جالیز نبود، اما کفشدوزک H. variegata، عملکرد به مراتب بهتری از خود نشان داد. بهترین عملکرد هنگام کاربرد توام زنبور و کفشدوزک بدست آمد به گونه ای که اوج جمعیت شته بطور معنی داری تعدیل شد و همچنین تعداد شته های زنده در پایان آزمایش در این تیمار (7/9±145) در مقایسه با کاربرد جداگانه زنبور (7/26±357) و یا کفشدوزک (9/6±189) بطور معنی داری کمتر بود. همچنین در خصوص تعداد مومیایی ها در پایان آزمایش اختلاف معنی داری بین تیمارها (کاربرد جداگانه زنبور: 9/22±145؛ کاربرد توام: 8/11±177) مشاهده نشدکه نشان دهنده ی عدم تمایل مراحل مختلف رشدی کفشدوزک H. variegataدر تغذیه از مراحل نابالغ زنبور L. fabarum می باشد. در یک جمع بندیکاربرد هم زمان این دو عامل کنترل زیستی در مهار شته جالیز موثر بنظر می رسد.