برآورد نوسانات ماهانه تبادل جریان آب زیرزمینی در منطقه ساحلی

در طبیعت بین آبخوان‏های ساحلی و بدنه‏های آبی مانند دریا، دریاچه یا خلیج تبادل جریان آب زیرزمینی وجود دارد و با توجه به ویژگی‏های پیکره آبی بررسی شده، این تبادل می‏تواند اهمیت زیادی داشته باشد. آبخوان ساحلی بندرگز در محدوده خلیج گرگان در شمال ایران واقع شده است و محدوده خلیج گرگان به علت شرایط خاص خود اهمیت بسیار زیاد اکولوژیکی و محیط زیستی دارد. در مطالعه حاضر تبادل جریان آب زیرزمینی بین آبخوان ساحلی بندرگز و خلیج گرگان با استفاده از مدل ریاضی GMS طی دوره 24 ماهه شبیه‏سازی شده است. نتایج نشان می‏دهد در دوره‏های کم آبی تراز سطح آب دریا به بیشترین مقدار خود (37/26- متر) و جریان خروجی آب زیرزمینی آبخوان ساحلی بندرگز به خلیج گرگان به کمترین مقدار خود (939/331/1 مترمکعب در ماه) می‏رسد، در حالی که در دوره پرآبی الگویی معکوس برقرار است. به علاوه، مطالعات زمانی مشاهداتی و برآوردشده متغیرهای بررسی شده نشان می دهد دامنه تغییرات جریان خروجی آب زیرزمینی از آبخوان ساحلی نسبت به تغییرات تراز سطح آب دریا به مراتب بیشتر است. بر اساس نتایج شبیه‏سازی می‏توان نتیجه گرفت که ایجاد یک گرادیان هیدرولیکی تحت تاثیر تغییرات نسبتا محدود تراز سطح آب دریا، می‏تواند تاثیر کاملا معناداری بر تغییرات جریان خروجی آب زیرزمینی از آبخوان ساحلی بندرگز به خلیج گرگان داشته باشد.