تظاهرات الکتروکاردیوگرافیک مسمومیت تجربی با دیگوکسین در سگ

بیش از دو قرن است که از گلیکوزیدهای قلبی جهت درمان بیماری های دستگاه گردش خون استفاده می شود. در بین این دسته از داروها دیگوکسین بیش از بقیه در انسان و دام مورد استفاده قرار می گیرد. متاسفانه فاصله بین دوز درمانی و سمی این دارو کم بوده و موارد مسمومیت با آن در انسان و دام ها گزارش می شود. در مورد درمان این مسمومیت تشخیص سریع اهمیت زیادی دارد. با توجه به اینکه وقوع دیسریتمی های قلبی مهمترین نشانه این مسمومیت می باشد لازم است تظاهرات قلبی مسمومیت بیشتر مورد بررسی قرار گیرد. در این بررسی از 13 قلاده سگ بومی با وزن بین 14 تا 33 کیلوگرم استفاده شد. سگها به صورت تصادفی در سه گروه تقسیم شدند. در گروه اول (شامل 5 قلاده سگ) دیگوکسین به صورت خوراکی و تزریق داخل وریدی تجویز گردید. مطالعه الکتروکاردیوگرام های اخذ شده از سگ های مسموم نشان داد که مسمومیت با دیگوکسین دو نوع اختلال در فعالیت الکتریکی قلب ایجاد می نماید. دسته اول اختلالات ناشی از کاهش هدایت در قلب (مانند برادیکاردی سینوسی، توقف سینوسی - دهلیزی، بلوکدهلیزی - بطنی و...) و دسته دوم اختلالات ناشی از افزایش اتوماتیسیتی (مانند انواع تاکیکاردی، ضربان های زودرس بطنی و...) می باشد. علت مرگ در سگ های این گروه بروز فیبریلاسیون بطنی بود. در گروه دوم (شامل 3 قلاده سگ) محلول اسید کلریدریک (0.1 نرمال) به صورت وریدی تجویز شد. الکتروکاردیوگرام های اخذ شده نشان داد که سگها تزریق 1 تا 2 لیتر از این محلول را به خوبی تحمل کرده و اختلالی در فعالیت الکتریکی قلب ایجاد نمی شود. درگروه سوم (شامل 5 قلاده سگ) دیگوکسین مانند گروه اول تجویز شده و پس از شروع دیسریتمی ها اسید کلریدریک وریدی (مشابه گروه دوم) تزریق گردید. مطالعه الکتروکاردیوگرام های بدست آمده از این گروه نشان داد که تجویز اسید کلریدریک تاثیر با اهمیتی در روال ایجاد دیسریتمی های ناشی از مسمومیت با دیگوکسین ندارد.