بررسی وضعیت تصفیه فاضلاب های شهری و صنعتی در ایران

در این مقاله فاضلاب های ایجاد شده تحت سه عنوان فاضلاب شهری، فاضلاب صنایع بزرگ آلوده کننده، و فاضلاب شهرک های صنعتی دسته بندی شده اند. تا پایان سال 81 فقط 50 تصفیه خانه شهری در سطح کشور در حال بهره برداری بوده اند که در پایان سال82 تعداد آن ها به 75 تصفیه خانه افزایش پیدا کرده است. بدین ترتیب از میزان 3.9 میلیارد مترمکعب در سال فاضلاب شهری ایجاد شده در کشور، تنها 9 درصد آن تصفیه و 91 درصد دیگر بدون تصفیه وارد چاه های جذبی، رودخانه ها و یا زمین های کشاورزی می شود. میزان فاضلاب صنایع آلوده کننده کشور در سال 1382 بالغ بر 91 میلیون متر مکعب بوده است که، تنها 31 درصد آن تصفیه و بازیافت شده و بقیه بدون تصفیه رها می شود. تا پایان سال 1382 در شهرک های صنعتی ایران تعداد 10 تصفیه خانه فاضلاب به مرحله راه اندازی رسیده است و عملیات احداث 15 تصفیه خانه فاضلاب نیز در مراحل مختلف عملیات اجرایی می باشد. میزان کل بار آلودگی شهرک های صنعتی ایران 30.14 هزار تن BOD در سال است که از این میزان بار آلودگی، 24.1 درصد در سیستم های بی هوازی - هوازی و 26.8 درصد در سیستم های هوازی تصفیه می شود. پیش بینی شده است که برای تکمیل سیستم های تصفیه فاضلاب های شهری به 60 هزار میلیارد ریال سرمایه گذاری نیاز است و در صورت انجام این سرمایه گذاری علاوه بر مصون ماندن منابع آبی کشور از خطر آلودگی، بیش از 500 هزار هکتار از زمین های کشاورزی از این طریق آبیاری خواهد شد. در بخش پایانی مقاله علاوه بر تبیین نقش دولت، موانع و چالش های موجود مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و پیشنهاداتی به منظور رفع این موانع ارایه شده است.