بررسی رابطه بین سوء مصرف و وابستگی به مواد مخدر با اختلال های روانی اعضاء خانواده 1380

یکی از آثار شوم مصرف مواد مخدر به هم ریختن بهداشت روانی جامعه و در محدوده کوچکتر آن سیستم خانواده است. هدف اصلی این پژوهش بررسی مصرف مواد (سوء مصرف یا وابستگی) توسط یک یا بیش از یک عضو خانواده و تاثیر روانی آن روی سایر اعضا خانواده است.
نوع پژوهش توصیفی – تحلیلی و تعداد نمونه ها 724 نفر از بیماران ارجاعی و مراجعه کننده به مراکز مشاوره و روانشناسی کلینیک ویژه آیت الله کاشانی شهرکرد بود که طی مدت یک سال به صورت تصادفی انتخاب شدند. این افراد پس از آنکه از طرف سایر متخصصین جهت مشاوره به مرکز ارجاع داده می شدند، بوسیله چک لیست علائم اختلالات روانی و همچنین چک لیست سوء مصرف یا وابستگی به مواد مورد ارزیابی قرار می گرفتند.
از تعداد کل نمونه ها 514 نفر (71 %) زن و 210 نفر (29 %) مرد و محدوده سنی نمونه ها 61-6 سال با میانگین سنی 24 سال بود. از تعداد کل مراجعین 358 نفر (49.4%) اذعان کردند که حداقل یکی از اعضای خانواده دارای سوء مصرف یا وابسته به مواد است که این مساله در بروز یا عود علائم بیماری آنها نقش اساسی داشته است. از این گروه تعداد 238 نفر (66.5%) زنان و تعداد 120 نفر (32.2%) مردان وجود سوء مصرف یا وابستگی به مواد را در همسر و فرزند خود گزارش و 33.5% زنان و 27.7% مردان چنین مساله ای را در خانواده بیمار گزارش کردند. همچنین ارتباط معنی داری (0.05>p) بین سو مصرف و وابستگی به مواد در همسر و فرزند و خانواده بیمار با متغیرهای جنس، وضعیت تاهل و شغل بدست آمد.
نتیجه می گیریم که بین اختلالات روانی مراجعین به مرکز مشاوره و سوء مصرف و وابستگی به مواد اعضای خانواده آنها ارتباط وجود دارد که در این میان افسردگی نقش بیشتری دارد به عبارت دیگر در خانواده هایی که برخی اعضا دارای سوء مصرف یا وابستگی به مواد هستند احتمال ابتلای سایر اعضای خانواده به افسردگی نسبت به سایر اختلالات بیشتر است.