بررسی سیر تحول طراحی حروف کتاب فارسی اول دبستان (از سال 1300 تا 1395 در ایران)

پس از ورود چاپ سربی و سنگی، وظیفه تولید کتاب از کاتبان به دستگاه های چاپ سپرده شد. به دلیل نزدیکی کتب سنگی به نسخ کاتبان، امکانات صفحه آرایی و امرارمعاش خوشنویسان، خط نستعلیق و چاپ سنگی رونق یافت؛ بنابراین اولین طراحان حروف خوشنویسان بوده اند. ازجمله اهداف این مقاله بررسی سیر تحول طراحی حروف موجود در کتاب فارسی اول دبستان از 1300 تا 1395 است لذا سوالات اصلی این تحقیق عبارت اند از: چه تغییراتی در طراحی حروف کتاب فارسی اول دبستان از سال 1300 تا 1395 صورت گرفته است؟ علل پیدایش و اعمال و نتیجه این تغییرات چیست؟ روش تحقیق این مقاله توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای است.نتایج نشان می دهد از سال 1300 خط نستعلیق و نسخ در کتاب ها به کار می رفت. از سال 1337 تا 1342 نیاز به حروف چاپی موجب شکل گیری و طراحی حروف مناسب برای تولید کتاب شد و خط نسخ به دلیل قابلیت تبدیل به حروف چاپی در صنعت چاپ به کار گرفته شد و از سال 1341 کتاب ها از خط نستعلیق فاصله گرفت. برای نوشتن مطلوب، قبل از دهه ی 70 در لوحه های کتاب فارسی خطوطی در جهت افق، عمود، مورب و منحنی برای آغاز تمرین نوشتن اضافه شد ولی از سال 1380 سه نوع رسم الخط تحریری و نسخ و شبه نستعلیق به کار گرفته شد. با افزایش سه شیوه رسم الخط برای خواندن و نوشتن، مشکلاتی برای دانش آموزان به وجود آمده و هنوز فونت مناسب برای کتاب فارسی اول دبستان طراحی نشده است.