تعیین الگوی بهینه ی کشت محصولات کشاورزی با هدف حداکثرسازی سود ناخالص کشاورزان شهرستان بهبهان

تدوین الگوی کشت هر منطقه از دیرباز جزو وظایف اصلی سازمان هایی بوده که به طور مستقیم یا غیرمستقیم با کشاورزی مرتبط هستند. در مطالعه ی حاضر، برای تعیین الگوی بهینه ی کشت محصولات عمده ی شهرستان بهبهان با هدف افزایش درآمد کشاورزان، از مدل های برنامه ریزی ریاضی استفاده شد. اطلاعات مورد نیاز از طریق مصاحبه با کارشناسان جهاد کشاورزی این شهرستان در سال زراعی 96- 1395و هم چنین مرکز آمار ایران جمع آوری گردید. مناطق مورد بررسی در این مطالعه شامل سردشت، لنگیرات، حومه، دودانگه و تشان بوده که بسته به نوع اقلیم و خاک از محصولات زراعی و باغی متفاوتی برخوردارند. حل مدل پیشنهادی با کمک نرم افزار GAMS و الگوریتم Conopt که از روش سیمپلکس تعمیم یافته در حل مسائل خطی استفاده می کند، انجام گرفت. نتایج نشان داد که با هدف حداکثرسازی سود، سطح زیرکشت و مقدار آب مصرفی در کل شهرستان در حالت بهینه به میزان 76/2 و 63/4 درصد افزایش یافته است. این شهرستان از منابع آبی کافی برای کشت محصولات سودآوری چون گوجه فرنگی، هندوانه و چغندرقند برخوردار است که سود حاصل از کشت این محصولات در حالت بهینه به ترتیب به میزان 58/31، 93/29 و 16/32 درصد افزایش یافته است. جهت دستیابی به هدف حداکثرسازی سود، پیشنهاد می شود در آینده از برنامه ریزی چند هدفه که اهدافی مانند: حداقل سازی مصرف آب، حداکثرسازی استفاده از نیروی کار و حداقل سازی مصرف کود و سموم شیمیایی در نظر می گیرد، به کار گرفته شود.