ارزیابی عوامل اقلیمی شهرستان آزادشهر (استان گلستان) به منظور توسعه کشت زعفران

به منظور ارزیابی عوامل اقلیمی شهرستان آزادشهر (استان گلستان) جهت کشت زعفران، از تحلیل های مکانی سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) استفاده گردید. ابتدا نقشه های موضوعی انواع متغیرهای اقلیمی از جمله بارش سالانه، بارش دوره زایشی، بارش دوره رویشی، دمای متوسط سالانه، دماهای بیشینه و کمینه دوره زایشی، دماهای بیشینه و کمینه دوره رویشی، دماهای بیشینه و کمینه دوره رکود، ساعت آفتابی، رطوبت نسبی، تعداد روزهای یخبندان مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای این کار از داده های اقلیمی 137 ایستگاه باران سنجی، اقلیم شناسی و هم دیدی استفاده شد. جهت تخمین این متغیرها از روش های درون یابی زمین آمار و کلاسیک شامل کریجینگ معمولی، وزن دهی معکوس فاصله و چند جمله ای موضعی و بر اساس آماره های خطای برآورد (RMSE) و انحراف استاندارد عمومی (GSD) در محیط Arc GIS استفاده شد. نتایج نشان داد از نظر میزان بارش سالانه مورد نیاز گیاه زعفران، کل شهرستان در 3 طبقه بسیار مناسب، مناسب و متوسط پهنه بندی می شود. همچنین از نظر بارش دوره زایشی، 48/74 درصد از زمین های مرکزی و شمالی شهرستان در پهنه نامناسب قرار گرفتند. اما براساس متغیرهایی مانند بارش دوره رویشی، دمای متوسط سالانه، دمای بیشینه زایشی، دماهای کمینه زایشی، رویشی و رکود، مجموع ساعات آفتابی و تعداد روزهای یخبندان هیچ گونه محدودیتی جهت توسعه کشت زعفران وجود ندارد. با ارزیابی صحت نتایج از طریق انطباق با برداشت های میدانی از مزارع فعلی، مشخص شد که تمامی نقاط نمونه برداری شده، در پهنه های بسیارمناسب و مناسب نقشه های اقلیمی قرار می گیرند. در مجموع، امکان توسعه گیاه زعفران در اراضی جنوبی شهرستان آزاد شهر وجود دارد.