سیاست های حمایت از شبکه سازی با هدف توسعه علم و فناوری

شبکه های همکاری به عنوان یکی از ابزارهای کارآمد برای مدیریت بهینه منابع، انتقال دانش بین عوامل، به اشتراک گذاری دارایی ها و کاهش ریسک های توسعه در عرصه اقتصاد، کسب وکار و دانش شناخته شده اند. تجربه جهانی نشانگر آن است که در حوزه هایی که رشد علم، فناوری و نوآوری با سرعت زیادی صورت می گیرد و منابع دانش به مقدار زیادی توزیع شده هستند، یک بنگاه یا سازمان به تنهایی تمام قابلیت ها و امکانات لازم برای معرفی نوآوری های اساسی به بازار را ندارد. در چنین شرایطی، شبکه ها می توانند به عنوان خاستگاه نوآوری عمل کنند. گرچه شبکه سازی رویکرد جدیدی در دنیا نیست اما با این وجود، در چند دهه اخیر توجه به شبکه ها و روابط درون آنها به شدت افزایش یافته است. دو الگوی متفاوت در دنیا برای شکل گیری اینگونه شبکه ها تجربه شده که در الگوی اول، شبکه ها به صورت خودجوش و غیررسمی (از پائین به بالا) و در الگوی دیگر شبکه ها به عنوان یک ابزار سیاستی و با مداخله یک نهاد (غالبا سیاست گذار) دولتی به صورت یک سازمان رسمی (از بالا به پائین) ایجاد شده اند. در این مقاله ابتدا ضمن معرفی شبکه و کارکردهای آن، خردمایه مداخلات دولتی در ایجاد این شبکه ها و استفاده از آنها به عنوان یک ابزار سیاستی برای پشتیبانی و توسعه علم و فناوری مورد بررسی قرار می گیرد.