وجود فعلی و مکان بهشت و دوزخ

یکی از آموزه های مهم اعتقادی که در منابع دینی به آن پرداخته شده، وجود بهشت و دوزخ است، البته دانشمندان اسلامی بهشت و دوزخ را از زوایای گوناگون مورد بحث قرار داده اند که در این مقاله تنها وجود فعلی بهشت و دوزخ و جایگاه آن دو مورد بحث قرار می گیرد. در باره وجود فعلی بهشت و دوزخ دو دیدگاه عمده مطرح شده است: غالب دانشمندان اسلامی با تمسک به دلایل متعدد قرآنی و روایی، به وجود فعلی بهشت و دوزخ معتقد شده اند. برخی دیگر البته با نقد دلایل مثبتان، و طرح پاره ای از دلایل عقلی و نقلی، وجود فعلی آن دو را انکار کرده و براین باورند که خداوند بهشت و دوزخ را در قیامت خلق خواهد کرد. در مورد جایگاه بهشت و دوزخ نیز دیدگاه ها متفاوت است؛ برخی در این مساله توقف کرده و علم آن را به خدا واگذار کرده اند؛ اما برخی دیگر، بهشت را فوق آسمان ها و دوزخ را در قعر زمین دانسته اند، و عده ای نیز بر این باورند که بهشت و دوزخ در باطن این عالم قرار دارد