تنوع بخشی به منابع درآمدی دانشگاه؛ راهی به سوی ثبات مالی

پژوهش حاضر با هدف مطالعه تنوع سبد درآمدی در دانشگاه های دولتی ایران به منظور بهبود ثبات و انعطاف پذیری به منابع مالی انجام شد. این مطالعه از نظر هدف کاربردی و بر حسب گردآوری داده ها از نوع همبستگی بود. قلمرو مکانی پژوهش دانشگاه های دولتی جامع و صنعتی سطح یک و دو و قلمرو زمانی آن از سال 1392 تا سال 1397 بود. داده های تابلویی با بهره گیری از گزارش رسمی سازمان برنامه و بودجه کشور، بانک مرکزی و موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی گردآوری و برای تجزیه و تحلیل از نرم افزار EVeiws و مدل رگرسیون اثرهای ثابت استفاده شد. یافته ها نشان داد که شاخص تنوع درآمدی رابطه معکوس و معناداری با تغییرات درآمد سرانه دانشگاه دارد. از سویی، مدل معیار وابستگی به شهریه با تغییرات درآمد سرانه دانشگاه رابطه معنادار و مستقیم دارد. بررسی یافته های به دست آمده از آزمون فرضیه در دانشگاه های منتخب نشان داد در شرایطی که آموزش عالی ایران همسو با آموزش عالی جهان در سال های اخیر با افزایش هزینه های آموزشی و ناپایداری های اقتصادی روبه رو بوده و بودجه عمومی دولت نیز نتوانسته است پوشش مناسبی برای هزینه های دانشگاهی باشد، دانشگاه های ایرانی در تنوع سبد درآمدی ضعف جدی دارند و به شدت به درآمدهای حاصل از شهریه وابسته هستند. این همه در شرایطی است که ناپایداری های پیش رو و افزایش هزینه های دولت سبب شده است تا دولت دانشگاه را به سوی کسب درآمد از منابع دیگر سوق دهد.