تغییرات عملکرد علوفه و برخی خصوصیات زراعی و فیزیولوژیک کوشیا، ارزن، سورگوم و ذرت علوفه ای تحت تنش خشکی

تعیین مناسب ترین گیاه علوفه ای متحمل به خشکی در شرایط کم آبی استان کرمان با انجام آزمایشی به صورت اسپیلت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار طی دو سال (96-95) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی جوپار کرمان بررسی شد. تنش خشکی، به عنوان عامل اصلی، در سه سطح مشتمل بر آبیاری نرمال (آبیاری بر اساس80 میلی متر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر کلاس A)، تنش متوسط (آبیاری بر اساس 130 میلی متر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر کلاس A) و تنش شدید (آبیاری بر اساس 180 میلی متر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر کلاس A) و نوع گیاه نظیر کوشیا، ارزن مرواریدی، سورگوم و ذرت علوفه ای، به عنوان عامل فرعی، در نظر گرفته شدند. سورگوم در تمام سطوح تنش، بیشترین عملکرد را در مقایسه با سه گیاه دیگر تولید نمود. این گیاه در شرایط آبیاری نرمال به ترتیب با تولید 101241 کیلوگرم علوفه تر و 30181 کیلوگرم علوفه خشک در هکتار بیشترین عملکرد را به خود اختصاص داد. در تمام انواع گیاهان مورد مطالعه با افزایش تنش خشکی عملکرد کاهش یافت ولی درصد کاهش عملکرد در کوشیا نسبت به سایر گیاهان کمتر بود. ارزن با 89/11 و کوشیا با 82/9 درصد پروتئین خام به ترتیب بیشترین، و ذرت و سورگوم به ترتیب با 97/8 و 19/8 درصد کمترین پروتئین خام را داشتند. با افزایش تنش خشکی محتوی نسبی آب برگ کاهش ولی مقدار مالون دی آلدهید در هر چهار گیاه مورد بررسی افزایش یافتند. کوشیا، در میان چهار گونه ی گیاهی مورد آزمایش، کمترین مقدار مالون دی آلدهید را داشت. مقدار کلروفیلa ، تحت تنش ملایم و شدید نسبت به شرایط نرمال، به ترتیب 3/16 و 7/20 درصد کاهش یافت. کوشیا در هر دو سال و در تمام سطوح تنش، پس از آن سورگوم، از بیشترین محتوی سدیم برخوردار بودند. محتوای پتاسیم سورگوم در شرایط تنش شدید و متوسط در مقایسه با سایر گیاهان بیشتر بود. بر اساس نتایج این تحقیق سورگوم با بیشترین عملکرد علوفه، ارزن با تولید علوفه با کیفیت بالا و کوشیا به عنوان متحمل ترین گیاه به تنش خشکی شناخته شدند.