بررسی عقاید و نظرات حکیم ناصر خسرو قبادیانی در باب شعر و شاعر،سخن و سخنوری

یکی از وجوه بررسی آثار سخنورانی که به مدد توانایی قریحه و استعداد ذاتی خود، مبدع تحول و نوآوری خاصی در شیوه و سبک شعر فارسی شده اند آراء و افکار این اندیشمندان در مقوله ی چگونگی شعر و شاعر و منزلت و ارجمندی سخن و سخنور میباشد که در آثارشان به ارائه ی باورها و عقاید خود در این باره پرداخته اند و این کار میتواند ضمن فراهم کردن نگرشی تازه در درک گفته های آنان، زمینه ی لازم را جهت آشنایی با مبانی اصول نقد ادبی رایج در عهد زندگی این گویندگان فراهم آورد، زیرا توصیفات این بزرگان از شعر و سخن نیک و تعاریفی که در خصوص وجوه برتری شاعران و سخنوران به همراه توصیه ها و رهنمونهایی که متذکر شده و ارائه کرده اند، معیار و موازین تمایز شعر و سخن نیک از سخن سست و ملاکی در شناخت شاعر و سخنور توانمند محسوب میشده است که در واقع، نشان دهنده و بیانگر اصول نقد ادبی در پیشینه ی ادبیات فارسی بوده و ثابت میکند که علی رغم ادعای برخی، نقد ادبی به اشکال متعددی از جمله مواردی که ذکر خواهد شد از دیرباز در میان ادبا و شعرای فارسی گو شناخته شده و رایج بوده است و از فواید این بررسی نیز محسوب میگردد. حکیم ناصر خسرو قبادیانی، از جمله سخنوران مطرح و صاحب سبکی است که با اتکا به توان و قریحه ی قدرتمند شاعرانه ی خود، توانسته است حرکتی تازه و تحولی عظیم در شعر فارسی ایجاد کند و با نگاهی تازه در باب زبان و ارتباط آن با هستی و انسان، تعبیرات عمدهای را در دستگاه ادراکی و ادبی شاعران و سخنوران به وجود آورد و مکتب ادبی خاصی را در نحوه ی نگریستن به منزلت شعر و هدف سخنوری، پی افکند که نام آور نی چون: سنایی، نظامی، مولوی، عطار و... از ارائه دهندگان مکتب او در زمینه ی تعالی بخشیدن به جایگاه سخنوری، به شمار می آیند. پژوهش حاضر بر این استوار است که باورها و اندیشه های ناصرخسرو را در باب شعر، سخن، شاعری و سخنوری در قالب توصیفات، توضیحات و توصیه های وی در این خصوص، از زوایای مختلف، مورد بررسی قرار دهد و مهمترین اصول مبتنی بر نقد ادبی را از دیدگاه او معرفی نماید.