هستی شناسی نور و ظلمت در اندیشه ی شیخ اشراق

نور و ظلمت دو اصل رمزی است که سهروردی نظام فلسفه ی خویش را بر آن استوار داشته است. سهروردی در تبیین نظریات هستی شناختی خود و تشریح مسائل مختلف در رابطه با نظام آفرینش و نیز کیفیت صدور عالم از جانب حضرت باری و دیگر مسائل بنیادین حوزه ی اندیشه های جهان شناسی، از فلسفهی «نور» بهره میبرد. در این نظام فلسفی، علم الهی که از سنخ نور است، منشا ایجاد عالم هستی از ناحیه ی نورالانوار است و مراتب نور از بالا به پایین به منزله ی مراتب و جلوه های فاعلیت حضرت حق است که معلومیت آن با مظهریت و نوریت آن یکی است. در نتیجه از منظر سهروردی آفرینش جهان از پرتو نورالانوار خواهد بود. بدین ترتیب نظام هستی شناسی سهروردی مبتنی بر تجلی انوار است. حضرت احدیت، مطلق نور و نور مطلق است و سایر انوار به حسب قرب و بعدشان نسبت بدوست که شدت و ضعف نورشان معین گشته است. و تقریبا بر این پایه، کلیه ی نظریات بنیادین خود در جهت تفسیر و تبیین دیدگاه های هستی شناختی خویش را مطرح می نماید. بر همین اساس در این جستار پیشینه ی بنیادهای متافیزیک نور و هستی شناسی نور و ظلمت در اندیشه ی سهروردی، چون رابطهی نور و وجود و مقای سهی احکام نور و احکام وجود، تقسیمات نور و سایر احکام مربوط به نور و ظلمت در اندیشهی سهروردی تبیین می گردد.