آنالیز رشد و خصوصیات زراعی و فیزیولوژیک سه هیبرید ذرت تحت شرایط کم آبیاری

کم آبیاری و انتخاب واریته مناسب مطلوبترین روش در مصرف آب کمتر به ویژه برای مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. بر این اساس، آزمایشات مزرعه ای در دو سال زراعی (94-93) در دشت مغان انجام شد. این آزمایش در هر سال به صورت طرح کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. بر این اساس، چهار سطح آبیاری شامل آبیاری نرمال، 80 درصد ETc، 70 درصد ETc و 50 درصد ETc به عنوان کرت های اصلی و سه هیبرید ذرت (سینگل کراس های 704، 703 و 705) به عنوان کرت های فرعی منظور شدند. مقایسه میانگین ها نشان دادند که کم آبیاری عملکرد دانه و سایر خصوصیات زراعی، فیزیولوژیک (کلروفیل a، b و محتوای نسبی آب) و پارامترهای رشدی (شاخص سطح برگ، سرعت رشد محصول، سرعت رشد نسبی) را تقلیل داد. از طرف دیگر، درصد لوله ای شدن برگ های ذرت با اعمال تنش کم آبیاری بیشتر شد. با افزایش شدت تنش کم آبیاری، میزان کلروفیل a، b و محتوای نسبی آب در هیبرید سینگل کراس 705 نسبت به دو هیبرید دیگر (سینگل کراس های 703 و 704) بیشتر کاهش یافت و درصد لوله ای شدن برگ در هیبرید سینگل کراس 705 در شرایط تنش شدید کم آبی به 60 درصد رسید. همچنین، بالاترین میزان (متوسط دو سال) عملکرد دانه (5/8 تن در هکتار)، بیوماس (36/19 تن در هکتار)، برای هیبرید سینگل کراس 705 در شرایط آبیاری نرمال به دست آمد. با وجود این، هیبرید یاد شده کمترین عملکرد دانه و بیوماس را در کم آبیاری 50 درصد ETc داشت. با افزایش کم آبیاری از آبیاری نرمال تا 50 درصد، معیارهای فیزیولوژیک از جمله شاخص سطح برگ، سرعت رشد محصول، سرعت رشد نسبی و نرخ فتوسنتز خالص در هیبرید سینگل کراس 705 کاهش معنی داری داشتند. در نتیجه، در میان هیبریدهای مرود بررسی، سینگل کراس 705 در شرایط آبیاری نرمال و سینگل کراس 705 در شرایط وجود کم آبی برای دشت مغان توصیه می شود.