ارزیابی آلودگی فلزات سنگین، سرب و منگنز در خاک های اطراف کارخانه سیمان یاسوج

انتشارات اتمسفری از کارخانجات سیمان، یکی از منابع اصلی آلودگی محیط زیست است. فلزات سنگین از جمله مهمترین عناصر منتشر شده در طول فرایند صنعت سیمان به شمار می آید. هدف از تحقیق حاضر بررسی وضعیت آلودگی فلزات سنگین سرب و منگنز در اراضی اطراف کارخانه سیمان یاسوج بود. بدین منظور تعداد 61 نمونه خاک از عمق 0-30 سانتی متری از خاک اطراف کارخانه نمونه-برداری شد. ویژگی های مختلف خاک شامل غلظت کل فلزات سرب، منگنز، پ هاش، هدایت الکتریکی خاک، کربن آلی و کربنات کلسیم معادل اندازه گیری شد. به منظور بررسی نرمال بودن داده ها از آزمون کلموگروف-اسمیرنوف استفاده شد. در سری داده های نرمال از روش کریجینگ برای تهیه نقشه های پهنه بندی استفاده شد. در سری داده های غیر نرمال از روش IDW1 برای تهیه نقشه های پهنه بندی استفاده شد. مقادیر pH از 72/3 تا 02/8، هدایت الکتریکی از 07/0 تا 96/0، ماده آلی از 82/0 تا 19/2 و کربنات کلسیم معادل از 44/18 تا 54 درصد بدست آمد. مقادیر سرب در نمونه های خاک در دامنه ی 25/2 تا 75/168 میلی گرم بر کیلوگرم و مقادیر منگنز در دامنه ی 45 تا 708 میلی گرم بر کیلوگرم متغیر بودند. نتایج پهنه بندی در منطقه مورد مطالعه نشان داد بیشترین مقدار سرب و منگنز در محدوده داخل کارخانه می باشد. مقادیر سرب و منگنز در تعدادی از نمونه های برداشت شده در محدوده داخل کارخانه بیشتر از مقدار استاندارد جهانی USEPA2 بود و این نمایانگر مقدار تجمع این فلزات در خاک و آلایندگی این کارخانه می باشد. با توجه به این نتایج، توصیه می شود که اقدامات زیست محیطی خط تولید سیمان برای کاهش انتشار آلاینده ها انجام شود. همچنین مهم است که فعالیت های پاکسازی در خاک به منظور کاهش سطوح سرب و منگنز برای جلوگیری از بلایای طبیعی زیست محیطی انجام شود.