اثر اسید آسکوربیک (ویتامین C) و آلفا توکوفرول (ویتامین E) بر فرایند زوال بذر دو رقم (Sesamum indicum) کنجد

این آزمایش به منظور بررسی اثر اسیدآسکوربیک(ویتامین C (و آلفاتوکوفرول (ویتامین E (بر بهبود خصوصیات جوانهزنی و پیشگیری از زوال بذر دو رقم کنجد داراب2 و داراب14 بود که در طی سالهای 1391 و 1392 در آزمایشگاه بذر گروه زراعت و اصلاح نباتات پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران (کرج) به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. ابتدا آزمون جوانهزنی استاندارد به منظور تعیین درصد جوانهزدن بذر ارقام کنجد انجام شد، سپس جهت ایجاد بنیه های متفاوت و تعیین بنیه ارقام از تیمارهای فرسودگی کنترلشده استفاده شد. تیمارهای آزمایش شامل: دو رقم کنجد، دو مدت فرسودگی 24 و 48 ساعت، به همراه شاهد و 6 غلظت مختلف 50 ،100و 150 میلیگرم در لیتر اسیدآسکوربیک و 20 ،40 و 60 میلیگرم در لیتر آلفاتوکوفرول به همراه شاهد بودند. تیمارهای ویتامین به صورت پیشتیمار و تیمار پس از فرسودگی در قالب دو آزمایش جداگانه مورد استفاده قرار گرفتند. صفات اندازهگیری شده در این آزمایش شامل: درصد جوانهزنی، شاخص جوانهزنی، متوسط زمان جوانهزنی، شاخص طولی و وزنی بنیه بذر بودند. نتایج آزمایش نشان داد که فرسودگی بذرها در هر دو مدت سبب کاهش صفات اندازهگیری شده گردید. با اعمال ویتامین در هر دو شرایط پیشتیمار و تیمار پس از فرسودگی، از نظر صفات مورد بررسی برای هر دو رقم بهبود پذیری و جلوگیری از فرسودگی رخ داد اما شرایط پیشتیمار نتایج بهتری داشت. به طوریکه از نظردرصد جوانهزنی در مدت فرسودگی 24ساعت، به جز غلظت 40میلیگرم در لیتر آلفاتوکوفرول برای داراب2 ،بقیه غلظتهای هر دو ویتامین برای هر دو رقم تفاوت معنیداری با تیمارهای شاهد نداشتند. در مدت فرسودگی 48ساعت و در داراب2 ،غلظت 150میلیگرم در لیتر اسیدآسکوربیک با درصد جوانهزنی 33/93 ،شاخص طولی و وزنی به ترتیب 8/645 و 427/2 و شاخص جوانهزنی 33/84 ،و در داراب14 ،غلظت 100میلیگرم در لیتر اسیدآسکوربیک با درصد جوانهزنی 67/80 ،شاخص طولی و وزنی به ترتیب با 4 /404 و 313/2 و شاخص جوانهزنی 33/55 بهترین غلظتهای استفاده شده بودند.