شناسایی پهنه های مستعد توفان های نمکی دریاچه ارومیه با استفاده از پردازش فازی- شیءگرای تصاویر ماهواره ای

دریاچه ارومیه، بزرگ ترین سطح آبی کشور، بین دو استان آذربایجان غربی و شرقی قرار دارد. این دریاچه در خطر خشک شدن کامل قرار داشته و طی 13 سال گذشته تحولات بسیاری را پشت سر گذاشته است. اختصاص 90 درصد منابع آبی منطقه به بخش کشاورزی، تبخیر زیاد در پی گرم شدن هوا، احداث سدهای متعدد و برداشت غیرمجاز از آب های زیرزمینی در پی حفر چاه، از دلایل خشک شدن این دریاچه است و شهرها و روستاهای پیرامون خود را به شدت تحت تاثیر قرار داده است. هدف این پژوهش، بررسی تغییرات و تهدیدهای ناشی از خشک شدن دریاچه ارومیه با استفاده از تصاویر سنجش از دور است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که مساحت آبی دریاچه ارومیه از 3120/6کیلومتر مربع در سال 2010 به کمترین حد خود, یعنی 887/46کیلومتر مربع در سال 2014 کاهش یافت و بعد از آن با روند افزایشی چشمگیر، به 2475/8کیلومتر مربع رسید که یکی از دلایل این افزایش، بارش باران در اواخر زمستان 1394 و بهار 1395 بود. در طی این دوره هفت ساله همزمان با کاهش مساحت آب دریاچه، مساحت سایر پهنه نیز دچار افزایش شد که در این میان پهنه های کم خطر (1312/19کیلومتر مربع) سال 2015، خطرناک (856/24کیلومتر مربع) سال 2014، پرخطر (1148/98کیلومتر مربع) سال 2014 و بالقوه (445/85کیلومتر مربع) در سال 2015 دارای بیشترین مقدار خود در دوره زمانی هفت ساله بوده است. با توجه به نتایج حاصل از طبقه بندی، با کاهش آب دریاچه به خصوص در سال های 2014 و 2015، پهنه های نمکی پرخطر مساحت زیادی از نیمه جنوبی دریاچه را به خود اختصاص داده اند که با توجه به جهت غالب بادهای منطقه که غربی- شرقی است، خطر بزرگی از نظر زیست محیطی برای ساکنان و اکوسیستم شرق حوضه آبریز دریاچه محسوب می شود. در تحقیق حاضر، طبقه بندی شیءگرا به خوبی توانسته بر مشکلات در روش پیکسل پایه فایق آید و نتایج به مراتب بهتری ارایه دهد. دقت نهایی نقشه طبقه بندی را می توان با انتخاب معیارهای دقیق سگمنت سازی، الگوریتم های مناسب کلاس بندی و تصاویر با قدرت تفکیک مکانی زیاد بهبود بخشید و ابهامات نقشه را رفع کرد.