بررسی ترکیبات شیمیایی و اثرات اسانس بومادران Achilea wilhelmsii L. بر سطح آنتی اکسیدانی و مالون دی آلدئید سرم و مغز موش سوری رزرپینه شده

گیاه بومادران دارای خواص آنتی اکسیدانی است و در طب سنتی برای افسردگی توصیه شده است. هدف از مطالعه حاضر بررسی ترکیبات شیمیایی اسانس اندام هوایی گیاه بومادران با نام علمی Achillea wilhelmsii L.  و اثر ضدافسردگی آن در موش های سوری نر به روش آزمون شنای اجباری و معلق ماندن دم بوده است.

در این مطالعه، 60 موش سوری در 6 گروه 10 تایی شامل گروه شاهد نرمال سالین، گروه شاهد منفی رزرپین (5 میلی گرم بر کیلوگرم) و گروه شاهد مثبت رزرپین (5 میلی گرم بر کیلوگرم) و 18 ساعت بعد آمی تریپتیلین (2 میلی گرم بر کیلوگرم) و گروه مداخله رزرپین (5 میلی گرم بر کیلوگرم) و 18 ساعت بعد اسانس گیاه (50، 75 و یا 100 میلی گرم بر کیلوگرم) بررسی شدند. جهت سنجش افسردگی از آزمون شنای اجباری و معلق ماندن دم استفاده شد. ظرفیت آنتی اکسیدانی و ترکیبات شیمیایی اسانس،  محتوای آنتی اکسیدانی و میزان مالون دی آلدهید سرم و مغز نیز تعیین شد.

تزریق رزرپین سبب افزایش معنی دار زمان بی حرکتی در آزمون شنای اجباری و معلق ماندن دم شد. تزریق اسانس گیاه در غلظت های 50، 75 و یا 100 میلی گرم بر کیلوگرم و آمی تریپتیلین مدت زمان بی حرکتی را کاهش دادند. تزریق رزرپین و آمی تریپتیلین سبب افزایش معنی دار مالون دی الدهید مغز و سرم و کاهش معنی دار ظرفیت آنتی اکسیدانی سرم و مغز شد. اسانس گیاه ظرفیت آنتی اکسیدانی مغز و سرم را افزایش و میزان مالون دی آلدهید را کاهش داد. قدرت آنتی اکسیدانی اسانس برابر 32/2 میلی گرم بر میلی لیتر تعیین شد. ترکیبات عمده تشکیل دهنده ی اسانس به ترتیب ;کریزانتنون (%14/31)، کامفر (%13/95)، 1-8 سینیول (%10/01) و ترانس پینوکارویول (%9/50) بودند.

با توجه به قدرت آنتی اکسیدانی اسانس بومادران در کاهش میزان مالون دی آلدهید سرم و مغز به نظر می رسد گیاه بومادران با کاهش استرس اکسیداتیو علایم افسردگی در موش را کاهش داده که احتمالا به دلیل ترکیبات فعال ترپنی موجود در اسانس می باشد.