بررسی میزان آلاینده های میکروبیولوژیکی و فیزیکوشیمیایی آب شرب چاه های روستایی شهرستان ارومیه

ازدیاد جمعیت و گسترش شهرنشینی، صنعتی شدن و کاربرد نامناسب و بی رویه از زمین، چالش های زیست محیطی متعددی را ایجاد نموده است که آلودگی منابع آب یکی از پیامدهای مهم آن بشمار می رود. تخلیه پساب و فاضلاب های صنعتی در محل های نامناسب و نفوذ این پساب ها به عمق خاک سبب آلودگی سفره های زیرزمینی و به دنبال آن آلودگی آب چاه ها شده است. در این بین آب های زیرزمینی و چاه های تامین آب روستایی که گاهی در مناطق دور از حوزه خدمات شهری و مناطق کوهستانی واقع شده اند به دلیل دسترسی کم تر و به تبع آن کنترل کم تر بهداشتی، بیش تر مورد تهدید آلودگی قرار دارند. لذا در این طرح تحقیقاتی برآن شدیم تا با بررسی میزان آلاینده های میکروبیولوژیکی و فیزیکوشیمیایی آب شرب چاه های روستایی شهرستان ارومیه، میزان آسیب پذیری آن ها را مورد مطالعه و کنکاش قرار دهیم.

در تحقیق حاضر نمونه برداری در 6 ماه متوالی و هر ماه در یک نوبت از اسفندماه 1396 تا مردادماه 97 ادامه یافت. با توجه به وسعت استان و تعدد روستاهای تابعه، پنج بخش شامل صومای برادوست، بخش مرکزی ارومیه، انزل، نازلو و بخش سیلوانه با راهنمایی کارشناس محترم شرکت آب و فاضلاب روستایی استان آذربایجان غربی برای نمونه برداری انتخاب شد. میزان کلیفرم کل (TC)، کلیفرم مدفوعی (FC)، COD، BOD5 و اشرشیاکلی گرماپای به روش تخمیر چندلوله ای یا MPN مورد اندازه گیری و سنجش قرار گرفت. هم چنین میزان عناصر شیمیایی مجاز و غیرمجاز احتمالی براساس پرتوکل های سازمان استاندارد ایران سنجیده شد.   

نتایج حاصل از آزمایش های فیزیکوشیمیایی نشان داد، مقادیر اسیدیته و کدورت نمونه های اخذ شده براساس پرتوکل 1053 سازمان ملی استاندارد ایران در سطح مطلوب قرار دارد. هم چنین در خصوص پارامترهای کلیفرم مدفوعی، کلیفرم کل و اشرشیاکلی گرماپای که شاخص آلایندگی منابع آب محسوب می شوند، نتایج نمونه های مورد مطالعه از آب چاه روستاهای منتخب به جزء یک نمونه عاری از آلودگی گزارش گردید. این نتیجه با نتایج به دست آمده از میزان کدورت آب نمونه ها به طورکامل مطابقت دارد و داده های حاصل از آزمایش های میکروبی را تایید می نماید.

نتایج حاصل از آزمایش ها نشان داد آب چاه اغلب روستاهای منتخب شهرستان ارومیه از لحاظ پارامترهای میکروبی و شیمیایی در سطح مطلوبی قرار دارد که این نشان از کارآمدی روش ها و سیاست های اعمال شده در مدیریت و پایش منابع آبی دارد.