توزیع و ارتباط شکل های شیمیایی روی و مس با برخی ویژگی های فیزیکوشیمیایی و کانی های رسی تعدادی از خاک های آهکی

تعیین و شناخت توزیع نسبی هر یک از شکل های شیمیایی عناصر و ارتباط آن ها با ویژگی های فیزیکی، شیمیایی و کانی های رسی خاک می تواند محققان را جهت دستیابی به مدیریت حاصلخیزی خاک کمک نماید. تحقیق حاضر به منظور بررسی و شناخت شکل های شیمیایی دو عنصر روی و مس در تعدادی از خاک های سطحی و زیرسطحی استان کهگیلویه و بویراحمد و ارتباط آن ها با ویژگی های فیزیکی، شیمیایی و کانی های ر سی ثانویه انجام شد. بر این اساس، نمونه برداری از خاک های سطحی و زیرسطحی در واحدهای فیزیوگرافی مختلف استان انجام و شکل های شیمیایی روی و مس آن ها با روش عصاره گیری دنباله ای تعیین و ارتباط آن ها با ویژگی های مختلف خاک بررسی شد. نتایج نشان داد، در حالی که مقدار شکل های شیمیایی تبادلی و جذب سطحی شده عناصر مس و روی بسیار کم و قابل چشم پوشی بود، شکل های باقی مانده، کربناتی و آلی به ترتیب بیشترین و کمترین مقادیر از شکل های شیمیایی این عناصر را به خود اختصاص داد. تحرک پایین روی و تحرک متوسط مس در بیشتر خاک های مورد مطالعه نشان از رفتار متفاوت این دو عنصر در خاک های آهکی منطقه داشت. بررسی همبستگی شکل های شیمیایی این عناصر با ویژگی های خاک نشان از وجود همبستگی موثر کربن آلی با شکل های شیمیایی روی، و همبستگی موثر رس، سیلت، ظرفیت تبادل کاتیونی و کربنات کلسیم با شکل های شیمیایی مس داشت. همبستگی  مقادیر کمی کانی های رسی با شکل های شیمیایی این عناصر نشان داد مقدار شکل های مختلف روی و مس با کانی های سیلیکاتی 2:1 (به ویژه ورمی کولیت) ارتباط مستقیم دارد.