ارزیابی برخی از فاکتورهای بیماریزایی و مرتبط با پرآزاری استرینهای Xanthomonas arboricola pv. pruni در استان خراسان رضوی

باکتری Xap) Xanthomonas arboricola pv. pruni) عامل لکه روی برگ، میوه و شانکر‍باکتریایی شاخه در شرایط گرم و مرطوب روی درختان میوه‍ هسته دار می‍باشد. در تحقیق حاضر، بیماریزایی 18 استرین Xap خراسان‍رضوی درشرایط گلخانه روی نهال‍های آلوی سانتاروزا بررسی شد. تعدادی از فاکتورهای بیماریزایی شامل پلاسمید pXap41، افکتورهای اختصاصی تیپ III ترشحی و همچنین تعدادی ویژگی دخیل در پرآزاری از‍جمله تحرک، تولید بیوفیلم، زانتان، بیوسورفکتانت، آنزیم‍های تجزیه‍ کننده دیواره‍ سلولی و ارتباط احتمالی آنها با میزان بیماریزایی استرین‍ها بررسی شدند. بر‍اساس درصد لکه های نکروز، استرین‍ها در دوگروه بیماریزایی قوی و ضعیف قرار‍گرفتند. تمامی 18 استرین مورد‍ مطالعه به همراه استرین استاندارد ICMP7485 ، پلاسمیدpXap41 وژن‍های افکتوری اختصاصیxopE3 وxopA را دارا‍بودند. در برخی موارد بین شدت بیماریزایی استرین‍ها و فاکتورهای دخیل در پرآزاری ارتباط مستقیم وجود داشت. برای مثال دو استرین ShL45 و NB28k با بالاترین درصد لکه‍های نکروز (5/62 درصد)، بیوسورفاکتانت و بیوفیلم بیشتری تولید نمودند و اختلاف معنی داری با سایر استرین‍ها در سطح احتمال پنج درصد نشان دادند. به‍ نظر می‍رسد زانتان در پرآزاری استرین‍های Xap نقش موثری نداشته باشد. میزان حرکت توده‍ای در 3/92 درصد جدایه‍های گروه بیماریزایی قوی، بیشتر‍از حرکت شناوری بود (0/05 ≥P). همچنین، تمامی استرین‍ها قدرت ترشح آنزیم‍های پروتیاز، سلولاز، پلی‍گالاکتوروناز و پکتات‍لیاز را با مقادیر متفاوت داشته اما میزان ترشح همه آنزیم‍ها با پرآزاری استرین‍ها همخوانی کامل نداشت. برای دستیابی‍به نتایج دقیق‍تر، ارزیابی استرین‍های Xap بیشتر از مناطق مختلف کشور به‍همراه سایر پاتووار‍های گونه X. arboricola پیشنهاد می‍شود.