مبانی حمایت حقوقی از شهرت

اگرچه امروزه درباره اصل حمایت از شهرت اشخاص مشهور کمتر تردید وجود دارد، اما در خصوص مبانی این حمایت، رویکردهای مختلفی ارایه شده است. برای این منظور از مبانی مختلفی مانند تیوری کار و نظریه تراژدی مال مشترک استفاده می شود. نظام حقوقی امریکا تحت تاثیر فرهنگ مصرف گرایی و سرمایه داری، شهرت را صرف نظر از سبب ایجاد و استحقاق دارنده اش، سزاوار حمایت می داند. در حال حاضر نیز بیش از همه از تیوری تراژدی مال مشترک برای توجیه حمایت از شهرت استفاده می شود؛ چراکه در این مبنا برخلاف تیوری کار، به این نکته که شهرت شخص بر اثر کار و زحمتش به دست آمده است یا نه، کاری نداریم، بلکه شهرت صرف نظر از روش تحصیل آن، موضوعیت دارد و در هر صورت سزاوار حمایت است. در نظام های حقوقی آلمان و فرانسه عمدتا به حقوق شخصیت برای توجیه حمایت حقوقی از اشخاص مشهور استناد می شد که البته این مبنا از توجیه آثار مالی حق اشخاص یادشده ناتوان بود. برای همین، در این دو نظام حقوقی در حال حاضر به مبنای دارا شدن بلاجهت استناد می شود. در نظام حقوقی ایران به نظر می رسد با توجه به تاکیدی که در مبانی دینی و نظام حقوقی بر کار و نقش آن در ایجاد مالکیت شده است، مبنای حمایت از آثار مالی شهرت را می توان تیوری کار دانست. بر این اساس، آثار مالی شهرت تنها زمانی مورد حمایت خواهد بود که به دنبال تلاش و زحمت شخص به دست آمده باشد، نه از روی تصادف و اتفاق. با این حال، آثار غیرمالی شهرت اشخاص اگرچه از روی تصادف حاصل شده باشد با توجه به مبنای حقوق شخصیت قابل توجیه است.