مطالعه لایسیمتری تاثیر مدیریت سطح ایستابی بر آبشویی نیترات، فسفات و شوری در زه آب در دزفول

امروزه مدیریت سطح ایستابی نقش مهمی در صرفه جویی آب و اقتصاد کودهای مغذی مانند نیتروژن و فسفر و همچنین بهبود کیفیت آب در پایین دست ایفا می کند، ولی استفاده از این روش ها در مناطق گرم و خشکی مانند خوزستان ممکن است به دلیل تبخیرتعرق زیاد و جریان مویینه ای ایجاد محدودیت نماید. در این تحقیق به وسیله لایسیمترهای پلاستیکی امکان استفاده از روش های کنترل سطح ایستابی (زهکشی کنترل شده و آبیاری زیرزمینی) با اعمال مدیریت آبشویی در اقلیم گرم و خشک دزفول تحت کشت گیاه گوجه فرنگی رقم کینگ استون بررسی گردید. به این منظور سه تیمار با شرایط مختلف کنترل سطح ایستابی شامل زهکشی آزاد، زهکشی کنترل شده و آبیاری زیرزمینی در سه تکرار در 9 عدد لایسیمتر (ارتفاع 90 و قطر40 سانتی متری) در نظر گرفته شد. در این مطالعه، سطح ایستابی با شوری آب برابر 3/2 دسی زیمنس بر متر در عمق 50 سانتی متر از سطح خاک در دو تیمار کنترل سطح ایستابی و آبیاری زیرزمینی ایجاد گردید. نتایج نشان داد که درصد جرم نمک خروجی در زه آب زهکشی آزاد و زهکشی کنترل شده به ترتیب 65 و 45 درصد بود. درصد هدررفت جرمی نیتروژن نیتراتی و فسفات در زه آب تیمار زهکشی آزاد به ترتیب با مقدار 9/20 و 1/8 درصد بزرگ تر از مقادیر مشابه در تیمار زهکشی کنترل شده با مقادیر 7/13 و 7/5 درصد بود. با توجه به اینکه هدایت الکتریکی (EC) در تیمار آبیاری زیرزمینی در منطقه ریشه فراتر از 3 دسی زیمنس بر متر نرفت، هیچ گونه شست وشویی در این بخش صورت نگرفت. لذا نتایج این تحقیق امکان کارایی مدیریت سطح ایستابی را در عمق 50 سانتی متری در مقیاس آزمایشگاهی در مناطق گرم و خشک بیان می کند.