مستندات محذور تأسیس فقه جدید

یکی از محاذیری که فقهای امامیه در لابه لای کتب فقهی و اصول فقهی در رد اثبات یا نفی حکم به آن استناد نموده اند، تاسیس فقه جدید است. با وجود کاربرد نسبتا زیاد این دلیل در کلام فقها تعریفی از تاسیس فقه جدید و همچنین پشتوانه محذور بودن آن ارایه نشده است. آنچه این پژوهش در پی یافتن آن است مفهوم تاسیس فقه جدید و پشتوانه محذور بودن آن است. در این راستا مولفات فقهی و اصول فقهی امامیه و دیگر اسناد مکتوب با کلید واژه های متنوع مورد جستجو و بررسی قرار گرفته اند و پس از یافتن مصادیقی از استنادات فقها سعی در کشف مفهوم و پشتوانه محذور بودن تاسیس فقه جدید به عمل آمده است. نتیجه تحقیق این که تاسیس فقه جدید با مفاهیمی مانند داشتن نظر شاذ و تغییر احکام ثابت هم ردیف شده است. پشتوانه های احتمالی این محذور که به نحوی از لا به لای کلام فقها به دست آمده، عبارتند از: ملازمه میان تاسیس فقه جدید و مخالفت با اجماع، مخالفت با اقتضایات عصر معصومین، مخالفت با روح تعبد، مخالفت با ضوابط اصول فقه، مخالفت با ضرورت مذهب و مخالفت با تنقیح مناط. با بررسی هریک از موارد عدم توانایی آن برای اثبات محذور بودن تاسیس فقه جدید مشخص شده است. بنابراین می توان گفت تاسیس فقه جدید فی نفسه محذور نیست؛ البته این مطلب به معنی مخالفت فقه جدید با فقه سنتی نخواهد بود، بلکه به معنای ضرورت استفاده از ادله محکم در استنباطات فقهی است.