میانگین زمان ماندگاری کربن-14 ماده آلی خاک تحت اقلیم‏‌های متفاوت در بخشی از مراتع استان خوزستان، ایران

امروزه به منظور کاهش مشکل گرمایش جهانی، خاک به ‏عنوان مخزنی برای ذخیره کربن در خشکی مطرح شده است. از این‌رو هدف این پژوهش بررسی نقش اقلیم بر میانگین زمان ماندگاری رادیوکربن در خاک‌ های سطحی و زیرسطحی بخش‌ هایی از مراتع استان خوزستان بوده است. برای این‏ منظور، مراتع در دو منطقه ایذه و رامهرمز با دو اقلیم متفاوت انتخاب شدند. در هر دو منطقه پروفیل شاهد به منظور تعیین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک، اشکال کربن و نسبت ایزوتوپی کربن-14 مطالعه گردید. نتایج نشان داد میانگین زمان ماندگاری اعماق متناظر در پروفیل رامهرمز با میانگین سالیانه بارندگی کم‌تر، بیش‌تر از پروفیل ایذه بود که دلیل آن می ‌تواند ورود بیش‌تر مواد آلی تازه در منطقه ایذه باشد. هم‌چنین برخلاف پروفیل منطقه ایذه، میانگین زمان ماندگاری کربن با عمق در منطقه رامهرمز افزایش نیافت که علت آن می‌‏تواند مقدار رس و رسوبی بودن منطقه باشد. در کل سن کربن-14 در افق ‌های سطحی مناطق مطالعه شده بیش‌تر تحت تاثیر عواملی مانند اقلیم‏، مدیریت اراضی و وجود اشکال کربن‏ حساس به تجزیه بود. لیکن در افق ‌های عمقی سن کربن بیش‌تر تابعی از سایر عوامل به ویژه نوع خاک، مقدار رس، موقعیت توپوگرافیک (فرسایشی یا رسوبی بودن) و تغییرات شدید پارامترهای خاک با عمق، مانند چگالی ظاهری، بود تا اقلیم منطقه.