تکوین و اعمال حقوق نرم بین المللی در پرتو رویه دیوان بین المللی دادگستری با تاکید بر حقوق بشردوستانه

هنجارها در عالم حقوق دارای دو رکن هستند: یکی الزام آوری و دیگری پایبندی. هنجارهای حقوق نرم فقط دارای رکن دوم، یعنی پایبندی هستند. در پژوهش حاضر مشاهده خواهد شد که دیوان بین المللی دادگستری علی رغم وجود قالب های کلاسیک ماده 38 اساس نامه خود، هم در قامت اعمال کننده و هم در قامت یک مرجع تولید حقوق نرم بشردوستانه به نقش آفرینی می پردازد. از یکسو، از طریق توسل دیوان بین المللی دادگستری به ساز و کار حقوق نرم، هنجارهای حقوق بین الملل بشردوستانه، بدون نیاز به اجماع فراگیر میان دولت های درگیر، تفسیر، تصویب، تعدیل و حتی تغییر پیدا می کنند و از سوی دیگر استناد دیوان به حقوق نرم بشردوستانه می تواند به عنوان روشی جهت تسهیل روند انتقال هنجارهای مزبور به فضای حقوق بشردوستانه سخت قلمداد شود. همچنین در پرتو رویه دیوان، حقوق نرم بشردوستانه این قابلیت را دارد که قواعد حقوق بشردوستانه را تقویت و ارتقا بخشد و حسب مورد آن ها را در سلسله مراتب هنجاری حقوق بین المللی بالا ببرد. از طرفی استفاده دیوان از هنجارها و اسناد حقوق نرم، دارای تاثیری متقابل در مناسبات مواضع دیوان و رفتار اعضای جامعه بین المللی می باشد.