بررسی الزامات اقتصادی و زیست محیطی جهت مکان یابی ایستگاه های خطوط انتقال گاز (مطالعه موردی: خط"48 صادرات گاز ایران به عراق)

جمهوری اسلامی ایران داری دومین ذخایر شناخته شده گاز طبیعی جهان و 36000 کیلومتر خط انتقال گاز می باشد. این امر نشان دهنده پتانسیل بالای کشور در اجرای طرح های توسعه خطوط انتقال سراسری و صادرات گاز می باشد. در کنار گسترش این خطوط می بایست نگاهی یکپارچه و از بیرون به درون داشت که ضمن کاهش هزینه های ساخت، اصول توسعه پایدار که حلقه گمشده پروژه های بخش انرژی است مورد توجه قرار گیرد. در برخی موضوعات خاص وجود نقص در استانداردها و نبود دستورالعمل مشخص موجب عملکرد سلیقه ای طراحان و مجریان شده است. این امر تخریب اکوسیستم های خاکی، جنگلها، مراتع و آلودگی منابع آب و نیز افزایش هزینه های ساخت و بهره برداری را در پی دارد.یکی از مواردی که در استانداردهای شاخص خطوط انتقال نفت و گاز بدان پرداخته نشده یا صرفا توضیح مختصری برای آن ذکر شده است، الزامات مکان یابی ایستگاه های فرستنده و گیرنده توپک و شیر بین راهی خطوط انتقال گاز می باشد. در این تحقیق با رعایت استانداردهای مربوطه و نیز تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده در زمان ساخت و بهره برداری پروژه مورد مطالعه، الزاماتی در سه بخش توسعه پایدار، مسایل اقتصادی و مباحث ایمنی برای مکان یابی صحیح ایستگاه ها آورده شده است. لذا جهت رعایت اصول توسعه پایدار می بایست مواردی مانند وضعیت حوضه آبریز منطقه، عدم وجود مناطق مسکونی و باغات و زمین های کشاورزی در مسیر وزش باد که موجب انتقال مواد آلاینده به آنها می شود و نیز وجود موانع طبیعی بین ابنیه محل تجمع و ایستگاه ها جهت کاهش آلودگی های صوتی، مورد مطالعه قرار گیرند. جهت کاهش هزینه ها نیز باید به فاصله ایستگاه ها از یکدیگر، حجم عملیات خاکی و دسترسی به خطوط انتقال نیرو دقت داشت. نهایتا مواردی مانند نزدیکی به جاده های اصلی، حداقل فاصله ایستگاه ها از مکان های شهری و روستایی و شکل توپوگرافی منطقه به بهبود پدافندغیر عامل و افزایش ایمنی کمک خواهد کرد