مطالعه تقلبات شیر خام تحویل شده به کارخانه های لبنی استان مازندران

شیر تنها ماده شناخته شده درطیعت است که می تواند نیاز بدن را به طورکامل و متعادل تا سن 6 ماهگی تامین کند. شیر به دلیل دارا بودن مواد مغذی محیط بسیار مناسبی برای رشد انواع باکتری ها و مستعد فساد می باشد، از این رو برخی افراد سودجو با افزودن برخی مواد سعی در جلوگیری از فاسد شدن شیر و یا سالم جلوه دادن شیر فاسد دارند. لذا بررسی شیرهای تولید شده از نظر وجود تقلبات همواره ضروری است.

در این مطالعه، تعداد 120 نمونه شیر از شیرهای ورودی به کارخانجات لبنی استان مازندران، در طی فصول گرم و سرد سال اخذ گردید. بر روی نمونه ها شاخص هایی نظیر نقطه انجماد، اسیدیته، pH، ماده خشک، دانسیته، پروتئین و چربی شیرها مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین برای پی بردن به تقلبات صورت گرفته آزمون هایی جهت شناسایی مواد شوینده، فرمالین، نمک، آب اکسیژنه، آب و جوش شیرین افزوده شده روی نمونه های شیر انجام شد.

نتایج نشان داد که اختصاصات شیرهای تولید شده از قبیل دانسیته، نقطه انجماد، پروتئین، چربی، pH، اسیدیته و ماده خشک در فصول سرد و گرم سال اختلاف آماری معنی داری با یکدیگر ندارند.  تقلبات در شیرهای ورودی به کارخانجات در فصل سرد سال مربوط به اضافه کردن دترجنت و آب اکسیژنه به میزان 6/1 درصد، و در فصل گرم سال مربوط به مواد شوینده 3/3 درصد، آب اکسیژنه 3/3درصد، فرمالین 6/1 درصد و جوش شیرین 6/11 درصد بود. مقایسه وقوع تقلبات در شیر طی فصول سرد و گرم سال نشان داد که میزان این تقلبات در فصول گرم سال به مراتب بیشتر از فصول سرد سال است (05/0<P).

نتایج نشان داد که  تقلب در شیرهای تولید شده در استان مازندران وجود داشته و در فصول گرم به مراتب بیشتر از فصول سرد است.