ارزیابی پاسخ به تنش کم آبی برخی کلون های انتخابی چای (‏Camellia sinensis L.‎‏) بر پایه ‏خصوصیات رشدی

به منظور ارزیابی تحمل به تنش کم آبی نه کلون انتخابی چای (Camellia sinensis L.)، آزمایشی در کلکسیون چای ایستگاه تحقیقات چای شهید افتخاری فشالم واقع در شهرستان شفت، به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. در کلون های انتخابی به عنوان کرت اصلی در نه سطح و تیمارهای آبیاری به عنوان کرت فرعی در دو سطح (آبیاری کامل و بدون آبیاری) در نظر گرفته شدند. مدت 60 روز بعد از شروع تنش آبی، شاخص تنش آبی، محتوی نسبی آب برگ و صفات کمی شامل تعداد شاخساره، وزن تر و خشک شاخساره، رشد طولی شاخساره، طول و عرض برگ پنجم و عملکرد برگ سبز در شرایط تنش آبی و بدون تنش برای غربال گری کلون های چای اندازه گیری شد. نتایج تجزیه واریانس، نشان دهنده وجود تفاوت معنی دار بین کلون ها، تیمارهای آبیاری و اثر متقابل کلون وتیمارهای آبیاری برای کلیه صفات اندازه گیری شده بود. با اعمال تنش آبی، محتوی نسبی آب برگ، عملکرد، اجزای عملکرد و سایر خصوصیات رشدی کلون ها کاهش یافت، به طوری که بیشترین درصد کاهش متعلق به عملکرد برگ سبز بود. نتایج حاصل از محاسبه شاخص تنش آب و درصد تغییرپذیری صفات مذکور نشان داد کلون 276 و کلون امید بخش 100 با دارا بودن بالاترین شاخص تنش آب و کمترین درصد تغییرپذیری صفات کمی، پتانسیل بالاتری از نظر تحمل شرایط تنش کم آبی نسبت به سایر کلون ها داشت و می توان آنها را به عنوان کلون های متحمل برای انجام برنامه های به نژادی چای در نظر گرفت. همچنین با توجه به پایین بودن شاخص تنش آب و بالابودن درصد تغییر صفات کمی، کلون های 399 و 278 را می توان به عنوان کلون های حساس به تنش کم آبی معرفی نمود.