راندمان استفاده از آب و عملکرد پسته تحت تاثیر هوادهی در سیستم آبیاری قطره-ای زیرسطحی

بهبود عملکرد و راندمان استفاده از آب موضوعی مهم در کشاورزی پسته در ایران می باشد. آبیاری قطره ای زیرسطحی، سیستم جدید آبیاری است که اخیرا مورد توجه کشاورزان پسته قرار گرفته است. کاربرد آب آبیاری به صورت متناوب در خاک تحت آبیاری این سیستم ها و به ویژه در خاک های رسی سنگین می تواند شرایط کمبود اکسیژن به دلیل ایجاد جبهه های خیس شدگی پایدار اطراف قطره چکان را بوجود آورد. در تحقیق حاضر، تاثیر هوادهی آب در سیستم آبیاری قطره ای زیرسطحی (اکسیژن-آبیاری) در غلبه بر شرایط کمبود اکسیژن در خاک سیلت لومی و شور درختان پسته 15 ساله در شرایط اقلیم بیابانی ارزیابی شد. دو تیمار شامل دور آبیاری 3 روز در حالت بدون تزریق هوا: F3 و دور آبیاری 3 روز با اکسیژن-آبیاری: Foxygation در مدت دو سال مورد بررسی قرار گرفتند. تزریق 18% درصدی حجم هوا به آب آبیاری سیستم آبیاری قطره ای زیرسطحی باعث اثرات مفیدی در عملکرد و راندمان استفاده از آب پسته در سال دوم آزمایش شد. به طوری که در سال دوم، عملکرد پسته در تیمار اکسیژن-آبیاری برابر با 9/4 تن در هکتار و در تیمار کنترل 4/4 تن در هکتار و راندمان استفاده از آب برابر با 2/4 کیلوگرم پسته خشک در هکتار بر میلی متر آب در تیمار اکسیژن-آبیاری و 7/3 کیلوگرم پسته خشک در هکتار بر میلی متر آب در تیمار کنترل اندازه گیری شد. در سال اول، عملکرد و راندمان استفاده از آب در تیمار اکسیژن-آبیاری به ترتیب به مقدار %3/33 و %2/28 کمتر از تیمار کنترل بود اما در سال دوم به ترتیب به %1/11 و %5/13 افزایش یافت. پس از برداشت دانه های پسته، جذب نیترون در تیمار اکسیژن-آبیاری و کنترل به ترتیب برابر با %9/1 و %1/2 در سال اول و %4/1 و %6/1 در سال دوم اندازه گیری شد. همچنین، جذب پتاسیم برگ و آهن دانه پسته در تیمار اکسیژن-آبیاری به ترتیب در حدود %24 و %44 بیشتر از تیمار کنترل بود. مساحت سطح برگ اندازه گیری شده در تیمار اکسیژن-آبیاری بزرگتر از تیمار کنترل بود. نتایج حاصل، اثرات مثبت اکسیژن-آبیاری در سیستم آبیاری قطره ای زیرسطحی بر کشت پسته را نشان می دهد و لازم است تا بررسی های بیشتری برای ارزیابی اثرات پایدار اکسیژن -آبیاری در بهبود عملکرد و راندمان استفاده از آب پسته انجام شود.