کاوشی در صورت و محتوای نامه امام علی (ع) به عثمان بن حنیف (بر اساس رویکرد سبک شناسی ساختارگرا)

پژوهش حاضر با تکیه بر رویکرد سبک شناسی ساخت گرا و با استفاده از روش سبک شناسی لایه ای به تحلیل و توصیف نامه 45 نهج البلاغه پرداخته است. هدف پژوهش کشف روابط و پیوندهای نهان میان عناصر زبانی و جنبه های معنایی متن و به دنبال آن، آشکار ساختن انگیزه و افکار مولف است. نتایج پژوهش به این شرح است: امام علی(ع) در راستای انتقال شیوا و موثر اندیشه ها و احساسات خود، در ساختی همگون و منظم، از تمام امکانات زبانی و بیانی بهره گرفته اند؛ هرچند کاربرد پر بسامد توازن های آوایی (در سطح واج، واژگان و نحو) و بسامد بالای اسالیب انشایی، ساختار این نامه را به گفتمان خطابی نزدیک نموده و بر جنبشی بودن و کنش گرایی متن افزوده است، اما بسامد بالای واژگان محاوره در کنار کاربرد پر تکرار مدالیته عاطفی و قیود شدید تاکیدی، آن را از بافت رسمی خطابه، دور نموده و عاطفه سرشار مولف را در فضایی دوستانه و موثر و در خطابی عمومی و غیر مستقیم، به مخاطب خود انتقال می دهد.