ارزیابی تنوع کنه های اریباتید (Oribatida) تحت تاثیر چند نوع کشت و خاک

بررسی ارتباط تنوع، تعداد کل کنه ها و تعداد کنه های بالغ و نابالغ با نوع کشت ازاهداف اصلی این آزمایش می باشد.

به منظور تعیین فراوانی و تنوع کنه های Oribatida، نمونه برداری های منظم و تصادفی از افق های مختلف خاک متعلق به 21 زیستگاه شهرستان مرند استان آذربایجان شرقی در تابستان سال 1393 صورت گرفت. بعد از  استخراج کنه های موجود در نمونه های خاک، از آن ها اسلایدهای میکروسکوپی تهیه و مورد شناسایی قرار گرفتند. بعد از محاسبه شاخص تنوع شانون-وینر، بررسی ارتباط تنوع، تعداد کل کنه ها و تعداد کنه های بالغ و نابالغ با نوع کشت انجام گرفت.

تعداد 59 گونه متعلق به 44 جنس و 28 خانواده جمع آوری و شناسایی شد که اکثر کنه ها را افراد بالغ تشکیل دادند. گونه های Epilohmania cylindrica cylindrica و Discoppia (Cylindrappia) cylindricaبیشترین درصد فراوانی نسبی را به خود اختصاص داده اند. کنه ی غالب D. (Cylindroppia) cylindrica  بیشترین درصد فراوانی در کشت های گندم را به خود اختصاص داد. تعداد 9 گونه تنها از مرتع، 11 گونه تنها از گندم، 4 گونه تنها از آفتابگردان و 4 گونه نیز تنها از باغ جمع آوری شدند. بیشترین شاخص های تنوع در باغ مخلوط 3، مزارع آفتابگردان و مراتع به دست آمد و پایین ترین شاخص های تنوع در مزارع گندم به دست آمد. تنوع و تعداد کنه های بالغ و نابالغ در کشت ها و افق های مختلف تفاوت معنی داری نشان ندادند. تعداد کل کنه ها نیز در کشت های مختلف اختلاف معنی داری را نشان نداد ولی افق های مختلف از نظر تعداد کل کنه ها اختلاف معنی داری را در سطح احتمال % 5 نشان دادند. افق دوم، بیشترین تعداد کنه ها را داشت ولی افق سوم تعداد کمتری را نشان داد. بیشترین تنوع کنه ها در افق دوم و کمترین تنوع در افق سوم مشاهده شد. از میان انواع کشت، آفتابگردان بیشترین تعداد کنه را به خود اختصاص داد. اثر متقابل نوع کشت و افق در هیچ کدام از صفات معنی دار نبود. بیشترین تعداد کل کنه در افق دوم با بافت لوم رسی مشاهده شد کهتعداد کنه های بالغ در آن بیشتر از کنه های نابالغ بود. بیشترین تنوع کنه ها در افق اول با بافت لوم رسی شنی مشاهده شد.

بر اساس شاخص تنوع گونه ای و فراوانی کنه ای به دست آمده می توان نتیجه گرفت که انواع کشت و مکان های مورد بررسی از نظر آلودگی و یا عدم آلودگی به مواد شیمیایی و فلزات سنگین در یک سطح قرار دارند. تفاوت فراوانی و تنوع کنه های اریباتید در افق های مختلف ناشی از حساسیت این کنه ها به رطوبت است. رطوبت در افق بالایی خاک در زمان نمونه برداری منجر به مهاجرت این کنه ها به افق دوم با میزان رطوبت بیشتر شده است.