تحلیل رمان «هرس» بر اساس نظریه سوگ

جنگ و موضوعات مرتبط با آن دستمایه بسیاری از نویسندگان و هنرمندان در پدید آوردن آثار ادبی و هنری بوده و هست. آسیب‌های پیدا و پنهان ناشی از جنگ و تاثیرات متفاوت آن بر زندگی و روان انسان‌ها یکی از موضوعات مهم مرتبط با جنگ است. از میان اقشار مختلف مردم، زنان و کودکان بیشتر از دیگران در معرض این آسیب‌ها از جمله سوگواری‌های ناشی از جنگ قرار می‌گیرند. بر اساس نظر کوبلر راس، سوگواری دارای مراحلی است که فرد سوگوار در طول مدت سوگواری همه یا بخشی از آن را پشت سر می‌گذارد. این مراحل عبارتند از؛ شوک یا انکار ، خشم، چانه‌زنی، افسردگی و پذیرش. رمان «هرس» نوشته نسیم مرعشی، با رویکردی فمنیستی مسیر پر پیچ و خم شخصیت اصلی رمان را در طی مراحل سوگ به تصویر کشیده است. این پژوهشش نشان می‌دهد شخصیت داستان به سبب از دست دادن عزیزان خود و مهم‌تر از همه فرزند نوجوان خود در جنگ، دچار روان‌پریشی شده و به علت مشکلات فرهنگی و نگاه زن‌ستیزانه‌ی جامعه و اتکای بیش از حد به حضور مردان در جامعه و نیز عدم همدلی اطرافیان نتوانسته است مراحل سوگ را طی کرده، به مرحله‌ی پذیرش که عالی‌ترین مرحله‌ی بعد از سوگ است برسد. همچنین بررسی‌ نشانه‌ها و نمادهای داستان در راستای رویکرد فمنیستی، نشان می‌دهد که رمان هرس دور شدن زنان از مردان را راهی برای شکوفایی و دست‌یابی به حیات بهتر زنان می‌داند.