ارزیابی و نقد دیدگاه فردریک ابرت تننت در باب نظم جهان به عنوان یک کل

رابرت تننت از اولین فیلسوفانی است که سعی داشته است تا نزاع برهان نظم و نظریه تکامل را برطرف سازد. او با پذیرش نظریه تکامل، بر کیفیت هدفمند فرآیند تکاملی تاکید دارد. تقریر استقرایی وی از برهان نظم، بر پایه وجود نظم در جهان به مثابه یک کل، مبتنی است و جهان را با کثرتی درهم تنیده از شش گونه سازگاری به تصویر می کشد. از امتیازات این برهان، ابتناء بر جنبه های معرفت شناسانه و هستی شناسانه زیبایی در جهان طبیعت است. در این پژوهش، ابتدا با روش توصیفی- تحلیلی، استدلال تننت تقریر شده و پس از آن بر اساس اندیشه اسلامی، ارزیابی مناسبی از این استدلال انجام گرفته است. یافته های تحقیق نشان می دهد که دیدگاه تننت در باب جهان به عنوان یک کل، قابل مقایسه با نظریه وحدت شخصی عالم طبیعت در تفکر اسلامی است و نظریه تکامل بر فرض صحت با اثبات تدبیر در کل عالم منافاتی ندارد.