بررسی سری زمانی تغییرات دبی در حوضه آبخیز کرخه با استفاده از روش های پارامتری و ناپارامتری

بررسی تغییرات دبی رودخانه در مدیریت منابع آب و طراحی شبکه های آبیاری و زهکشی امری بسیار مهم است. در تحقیق حاضر، روند تغییرات دبی ماهانه، فصلی و سالانه حوضه آبخیز کرخه با استفاده از آزمون های ناپارامتری من کندال، سن و تحلیل رگرسیونی ارزیابی شد. به این منظور، از داده های دبی در یازده ایستگاه آب سنجی حوضه یادشده طی دوره 1990 تا 2018 استفاده شد. نتایج تحقیق پیش رو نشان داد دبی سالانه در همه این ایستگاه ها به جز سراب سید علی، روند نزولی داشته است. مقادیر این دبی در ایستگاه های حمیدیه، پای پل، پل زال، پلدختر، آفرینه، چم انجیر، نورآباد، دوآب مرک، کاکارضا و پلچهر به ترتیب 48، 33، 16، 5، 15، 4، 4/0، 4/1، 6/2 و 13 مترمکعب کاهش یافته، در حالی که در ایستگاه سراب سید علی به میزان 4/0 مترمکعب افزایش یافته است. بر اساس یافته های تحقیق، به کارگیری دو روش ناپارامتری من کندال و سن در تحلیل روند سری های دبی ماهانه، فصلی و سالانه نشان داده است که کارایی این دو آزمون در بیشتر اوقات شبیه به هم بوده و در مواقعی که فراوانی داده های تکراری زیاد باشد، روش سن می تواند جواب واقع گرایانه تری نسبت به روش من کندال به دست دهد. نتایج پژوهش حاضر می تواند در پیشبینی خشکسالیهای آتی، برنامه ریزی و مدیریت منابع آب منطقه به کار رود.