بررسی اثر روش استخراج با حلال های آب و متانول بر ویژگی های ضداکسایشی و ضدمیکروبی عصاره گیاه بن سرخ: مطالعه در شرایط آزمایشگاهی “in vitro”

در این پژوهش، عصاره گیاه بن‏سرخ با استفاده از حلال های متانول و آب و به کمک روش ماسراسیون استخراج شد. راندمان استخراج، ترکیبات فنول کل، فعالیت آنتی اکسیدانی (بر پایه مهار رادیکال های 2 و 2- دی فنیل 1- پیکریل هیدرازیل (DPPH) و 2، 2- آزینو بیس- 3 - اتیل بنزو تیازولین- 6 - سولفونیک اسید (ABTS)) و اثر ضدمیکروبی (بر پایه آزمون‏های دیسک دیفیوژن آگار، حداقل غلظت مهارکنندگی و حداقل غلظت کشندگی) عصاره ها با یکدیگر مقایسه گردید. راندمان استخراج و میزان ترکیبات فنولی عصاره متانولی به ترتیب 10/7 درصد و mg GAE/g 28/88 بود در حالی که برای عصاره آبی به ترتیب 6/4 درصد و mg GAE/g 29/68 بود. فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره آبی (برحسب رادیکال های DPPH و ABTS به ترتیب mg/mL 28/2 و 98/2) به طور قابل توجهی بالاتر از عصاره متانولی (برحسب رادیکال های DPPH و ABTS به ترتیب mg/mL 33/5 و 12/7) بود که نشان می دهد وجود ترکیبات فنولی تنها عامل موثر بر ظرفیت آنتی اکسیدانی عصاره نمی باشد. میزان حداقل غلظت مهارکنندگی از رشد عصاره متانولی برای باکتری های Streptococcus pyogenes، Listeria innocua، Entrobacter aerogenes، Escherichia coli و Pseudomonas aeruginosa به ترتیب 68/4، 68/4، 75، 75/18 و 75/18 میلی گرم بر میلی لیتر بود در حالی که برای عصاره آبی بن سرخ به ترتیب 68/4، 37/9، 75، 5/37 و 5/37 میلی گرم بر میلی لیتر بود. میزان حداقل غلظت کشندگی عصاره متانولی برای باکتری های Streptococcus pyogenes، Listeria innocua، Entrobacter aerogenes، Escherichia coli و Pseudomonas aeruginosa به ترتیب 75/18، 75/18، 150، 150 و 5/37 میلی گرم بر میلی لیتر بود در حالی که برای عصاره آبی بن سرخ به ترتیب 5/37، 5/37، 300، 150 و 75 میلی گرم بر میلی لیتر بود. با توجه به نتایج، عصاره گیاه بن‏سرخ قابلیت استفاده به عنوان نگهدارنده‏ طبیعی جهت جلوگیری از اکسیداسیون غذاهای حاوی اسیدهای چرب غیراشباع و همچنین کنترل رشد باکتری های بیماری زا و مولد فساد را دارا می باشد.