کرامت انسانی در قرآن کریم و سیره نبوی ص

کرامت انسان، از آموزه های پایه ای اسلام است که با اصل آفرینش او عجین شده است. انسان در مقایسه با دیگر موجودات، دارای استعداد و امتیازهایی مانند عقل، تفکر، اراده، قامت استوار و عاطفه است که بر پایه آنها حقوق و اختیاراتی دارد که کرامت او نیز ناشی از همین حقوق و قدرت هاست. از آنجا که انسان دارای قدرت تفکر است، حق انتخاب دارد و کسی نباید این حقوق را از او سلب کند؛ چنانکه قرآن می فرماید: «و لقد کرمنا بنی آدم و حملناهم فی البر و البحر و رزقناهم من الطیبات و فضلناهم علی کثیر ممن خلقنا تفضیلا؛[1] به راستی ما فرزندان آدم را گرامی داشتیم و آنان را در خشکی و دریا [بر مرکب ها] بر نشاندیم و از چیزهای پاکیزه به ایشان روزی دادیم و آنها را بر بسیاری از آفریده های خود برتری آشکار دادیم». در جامعه آرمانی اسلام، هر انسانی محترم و دارای شخصیت و کرامت است. این تکریم دست کم از دو بعد قابل توجه است: بعد اول از جانب خود شخص؛ به این معنی که فرد با شناخت مقام خلیفه اللهی خویش و برتری وجودی بر بیشتر کاینات، قدر و منزلت خود را بداند و این گوهر گرانمایه را ارج نهد. دیگری از بعد اجتماعی است؛ یعنی انسان ها به عنوان اعضای جامعه در تعاملات اجتماعی خویش موظف به حفظ کرامت و تکریم یکدیگر هستند و نباید آن را نادیده بگیرند. [1]. اسراء: 70