ارزیابی و اولویت بندی ریسک های پروژه های BOT با استفاده از معادلات ساختاری و مدل یکپارچه فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی و TOPSIS فازی

بخش خصوصی اهمیت بسزایی در توسعه و عمران شهرها داشته و دولت ها مشوق این بخش در اجرای پروژه های عمرانی هستند. روش BOT از روش هایی است که مشارکت بخش خصوصی را در توسعه زیربنایی دولت افزایش می دهد. امروزه توجه به تامین مالی پروژه های شهری و رویکردهای جدید تامین مالی از جمله روش BOT در اکثر شهرهای بزرگ کشور و خصوصا شهر تهران یک ضرورت بشمار می رود. اما لازمه استفاده از روش BOT، پرداختن و شناخت همه ابعاد و مسایل پیش روی این روش اجرایی است. در بسیاری موارد عدم انجام پروژه ها در موعد مقرر، به علت عدم مدیریت صحیح پروژه بوده که آن هم از عدم شناخت کافی نسبت به ریسک های موجود در این پروژه ها ناشی می شود. بنابراین ارزیابی و اولویت بندی ریسک ها در پروژه هایی که به روش BOT انجام می شوند، به ویژه زمانی که تعداد عوامل ریسک زا افزایش می یابد، به عنوان بخشی مهم از فرآیند پیچیده مدیریت ریسک محسوب می شود. در این تحقیق از روش معادلات ساختاری و مدل یکپارچه فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی و روش تاپسیس فازی برای ارزیابی و اولویت بندی ریسک های موجود در پروژه های عمرانی شهرداری تهران که در قالب روش قراردادی BOT اجرا می شوند، پرداخته می شود. از معادلات ساختاری برای سنجش اعتبار ریسک های شناسایی شده استفاده می شود. از روش AHP فازی برای تعیین وزن معیارهای ارزیابی ریسک و از روش تاپسیس فازی برای ارزیابی و اولویت بندی ریسک های پروژه های BOT استفاده می شود. نتایج نشان می دهد که ریسک نوسانات قیمت مواد اولیه، ریسک افزایش نرخ تورم، ریسک نوسانات نرخ ارز و ریسک عدم کاربرد تکنیک ها و دانش مدیریت پروژه به عنوان مهم ترین ریسک ها در پروژه های BOT می باشند.