وهابیون و پیامدهای قدرت گیری و حضور آنان در کرانه ها و پس کرانه های خلیج فارس

خلیج‌فارس و کرانه‌ها و پس‌کرانه‌های آن از روزگاران باستان تا به امروز، صحنه کشمکش‌های سیاسی - نظامی زیادی بوده است. این منطقه، از نیمه دوم قرن هجدهم میلادی به بعد، تحولات سیاسی- مذهبی جدیدی را در خود شاهد بود که واکنش حاکمان و دولت‌های منطقه و فرامنطقه‌ای را در پی داشت. یکی از این تحولات، شکل‌گیری قدرت جدید آل‌سعود وهابی در مرکز شبه جزیره عربستان امروزی بود که به تدریج دایره نفوذ و سیطره خود را به کرانه‌ها و پس‌کرانه‌های خلیج‌فارس گسترش داد و به نوعی هژمونی خود در مناطق جنوبی خلیج‌فارس را نمایان ساخت. پژوهش حاضر، با رویکرد توصیفی- تحلیلی و به روش اسنادی- کتابخانه‌ای به این موضوع پرداخته و نتایج یافته‌های آن نشان می‌دهد که قدرت مذکور در ابتدا و با بهره‌برداری از شرایط موجود، توانست توازن قوا و معادلات سیاسی منطقه را تا حدود زیادی به نفع خود رقم زند و تا بیش از نیم قرن، حاکمیت‌های رو به تحلیل رفته هم‌جوار خلیج‌فارس از جمله ایران دوران قاجار و امپراتوری عثمانی را تحت‌الشعاع اقدامات خود قرار دهد و به عنوان قدرت جدید در منطقه نمایان شود، هرچند مدتی بعد دوره اول قدرت‌گیری آنها پایان یافت.