شناسایی ترکیبات شیمیایی، پتانسیل آنتی اکسیدانی و اثر ضد میکروبی عصاره گیاه خوشاریزه بر تعدادی از باکتری های شاخص عفونت و مسمومیت غذایی

خوشاریزه به عنوان یک گیاه دارویی ارزشمند، در طب سنتی جهت درمان بیماری های عفونی استفاده فراوانی دارد. علاوه بر این، از گیاه خوشاریزه جهت معطر کردن محصولات لبنی نیز استفاده می شود. هدف از این پژوهش استخراج و شناسایی ترکیبات شیمیایی، بررسی پتانسیل آنتی‌اکسیدانی، تعیین فنل و فلاونویید کل و اثر ضد باکتریایی عصاره خوشاریزه بر تعدادی از باکتری های شاخص عفونت و مسمومیت غذایی بود. از روش ماسراسیون برای تهیه عصاره از اندام های هوایی گیاه خوشاریزه استفاده شد. ترکیبات شیمیایی عصاره با دستگاه کروماتوگرافی مایع با دقت بالا شناسایی شد. پتانسیل آنتی‌اکسیدانیعصاره خوشاریزه با روش مهار رادیکال آزاد DPPH(برحسب 50IC)، مقدار کل ترکیبات فنولی با استفاده از معرف فولین سیوکالتیو و محتوای تام فلاونوییدی با استفاده از معرف کلرید آلومینیوم اندازه‌گیری ‌گردید. اثر ضد میکروبی عصاره خوشاریزه با استفاده از روش های رقیق‌سازی در مایع، حداقل غلظت کشندگی، انتشار در آگار با استفاده از دیسک و چاهک تعیین شد. کلروژنیک اسید و پیروکاتکول به عنوان فراوان‌ترین ترکیبات موجود در عصاره خوشاریزه بود.میزان فنول کل، فلاونویید کل و50ICعصاره خوشاریزه به ترتیب mg GAE/g45/±0 30/100، mg QE/g52/±0 26/126 و mg/ml61/±0 95/263 تعیین شد.حداقل غلظت مهارکنندگی برای باکتری های  استافیلوکوکوس اوریوسلیستریا اینوکواسودوموناسایروژینوزا و  اشرشیا کلی به ترتیب mg/ml16، 32، 128 و 128 بود. حداقل غلظت کشندگی برای تمامی باکتری ها بزرگتر از mg/ml512 به ‌دست آمد. قطر هاله عدم رشد میکروبی عصاره خوشاریزه در روش های دیسک و چاهک برای استافیلوکوکوس اوریوس (حساس ترین) به ترتیب  mm  1/24 و 70/19 بود. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که عصاره خوشاریزه دارای اثر ضد میکروبی قابل قبولی بر میکروارگانیسم های بیماری زا داشت. در این میان، اثر ضدباکتریایی عصاره بر باکتری های گرم مثبت بیشتر از باکتری های گرم منفی بود. در هرحال، به منظور کاربرد بالینی عصاره خوشاریزه ، انجام آزمون‌های تکمیلی پیشنهاد می‌‌گردد.