ارتباط غلظت گاز رادون با جنبش های زمین ساختی و لرزه خیزی، نمونه موردی: گسل جرجافک. ایران مرکزی

رادون یک گاز بیاثر رادیو اکتیو است بهترین محل ها برای انباشته شدن رادون در آب های زیرزمینی، محل های فعال ژیودینامیک، گسل های پی سنگی عمیق و شکستگی ها هستند، در این نوشتار هدف بررسی ارتباط میزان غلظت گاز رادون با فعالیت های زمین ساختی گسلش فعال می باشد. گسل جرجافک با طولی نزدیک به 160 کیلومتر با روندی شمال غرب- جنوب شرق در جنوب ایران مرکزی قرار گرفته است. این گسل سیماهای ریخت زمینساختی فعال از خود نشان می دهد پراکندگی مراکز لرزه ای رشته کوه داوران نشان از لرزه خیزی پایین منطقه دارد. علاوه بر این مطلب، تمرکز معدود رخدادها در قسمت جنوبی این رشته کوه و توزیع غیر یکسان و عدم روند مشخص از ویژگی های لرزه ای آن می باشند. جهت اندازه گیری غلظت گاز رادون در منابع آب منتهی به گسل جرجافک، 35 ایستگاه برای نمونه برداری مناسب تشخیص داده شد و نمونه برداری ها در دو نوبت انجام شد.بالاترین و پایینترین میزان غلظت اندازه گیری شده در مرحله اول به ترتیب با مقادیر 53183 و 138 بکرل در مترمکعب متعلق به ایستگاه های 13 و 3 و 8 و در مرحله دوم بالاترین و پایینترین میزان غلظت به ترتیب با مقادیر 56233 و 169 بکرل در متر مکعب متعلق به ایستگاه های 29 و 25 می باشند. مقایسه غلظت در هر ایستگاه و انطباق آن با فعالیت های لرزه ای نشان می دهد که در مکان هایی که فعالیت های لرزه ای بالاتر می باشد میزان غلظت گاز رادون در این مناطق نیز بالاتر می باشد. لذا مناطق دارای غلظت بالای گاز رادون، دارای پتانسیل حرکتی بیشتر و احتمال بیشتر برای رخداد زلزله را دارا می باشند.