بهینه سازی تولید پینه و اندام زایی دو رقم تجاری گلایول (Gladiolus grandiflorus L. cv Amsterdam, Advance Red)

گلایول به عنوان یک گیاه زینتی با ارزش اقتصادی بالا در سراسر جهان کشت می شود و در ایران با دارا بودن بالاترین سطح زیر کشت و بیشترین میزان واردات اندام زیرزمینی جایگاه خاصی دارد. در این تحقیق، به منظور بررسی باززایی غیرمستقیم ارقام  Amsterdam و Advance Red آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. جهت تولید پینه، ریزنمونه های جوانه چشمی (بخش راسی)، قطعات پداژه (بخش میانی) و صفحه پایگاهی (بخش تحتانی) پداژه در ابعاد 1 سانتی متر مربع در محیط پایه MS به همراه غلظت های مختلف پیکلورام، دایکامبا، BAP، کاینتین، NAA و 2,4,5-T کشت شدند. در مرحله باززایی، غلظت های مختلف TDZ و GA3 در ترکیب با آمینواسیدهای پرولین و گلوتامین  استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده، در محیط حاوی 1 یا 2 میلی گرم در لیتر دایکامبا ریزنمونه جوانه چشمی بالاترین میزان پینه زایی را (به ترتیب 47/77 و 91/75 درصد در ارقام Amsterdam و Advance Red) نشان داد. بالاترین درصد باززایی (به ترتیب 11/81 و 57/75 درصد در ارقام Amsterdam و Advance Red) و بیشترین تعداد شاخساره (به ترتیب 69/23 و 19/20 شاخه در ارقام Amsterdam و Advance Red) در تیمار 1 میلی گرم در لیتر TDZ، 5/0 میلی گرم در لیتر GA3، 200 میلی گرم در لیتر پرولین و 200 میلی گرم در لیتر گلوتامین به دست آمد. بالاترین درصد ریشه زایی (به ترتیب 41/84 و 50/82 درصد در ارقام Amsterdam و Advance Red) در تیمار 2 میلی گرم در لیتر IAA و 500 میلی گرم در لیتر زغال فعال تولید شد. گیاهچه های تولیدی با موفقیت در شرایط گلخانه سازگار شدند.