یادداشت تحلیلی: آسیب شناسی بیلان آب و ارائه چارچوب برای بهبود آن

بیلان آب، دارایی‌ و موجودیت آب در اثر تغییرات ورودی‌ها و خروجی‌‌ها به یک محدوده خاص در یک دوره معین را نشان می‌دهد. سیستم بیلان آب از سه بخش داده (ورودی سیستم)، مدل بیلان (فرآیندها) و نتایج بیلان (خروجی سیستم) تشکیل شده است. از آنجاییکه تمام اجزای این سیستم متغیرهای طبیعی و دارای پیچیدگی‌های ذاتی هستند، بنابراین عدم قطعیت در بیلان یک موضوع غیر قابل چشم‌پوشی است. این عدم قطعیت در اجزای مختلف سیستم بیلان دخیل بوده و برای کاهش آن باید ماهیت هر یک از اجزا به‌درستی شناخته شود. برای آسیب‌شناسی بیلان نمی‌توان به‌صورت یکپارچه به آن نگریست و دستورالعمل واحدی را برای کاهش عدم‌قطعیت نتایج بیلان ارایه داد. بنابراین لزوم بهبود و ارتقای روش‌های برداشت، ثبت و ذخیره داده‌ها و تقویت ساختارهای مدل‌سازی متناسب با تقسیم‌بندی‌های اقلیمی کشور باید به‌طور موازی و مستمر مدنظر باشد. یادداشت حاضر به بررسی هر یک از اجزای سیستم بیلان پرداخته و چالش‌های موجود را مطرح و راهکارهایی برای بهبود وضع موجود ارایه می‌دهد.