شناسایی ویژگی های اهداف برنامه درسی وارونه از نوع یادگیری مبتنی بر مسئله

پژوهش حاضر باهدف شناسایی ویژگی های اهداف برنامه درسی وارونه از نوع یادگیری مبتنی بر مسئله انجام شد.

روش پژوهش چندروشی (کمی و کیفی) است که برای پاسخگویی به سوال پژوهش، داده ها در دو روش، مرور نظام مند متون و مصاحبه نیمه ساختار یافته با صاحب نظران و اساتید علوم تربیتی و روانشناسی، جهت شناسایی ویژگی های عناصر اهداف برنامه درسی وارونه گردآوری شدند. در مرحله ی آخر نیز با استفاده از روش سنتز پژوهی (ترکیب نتایج مطالعات کیفی و کمی حوزه های مشترک پژوهش ها) و با بهره گیری از شیوه تحلیلی-استنتاجی، اطلاعات جمع آوری و موردبررسی قرار گرفتند. جامعه آماری پژوهش در روش اول، شامل همه ی اسناد و مدارک منتشرشده در دسترس در بازه زمانی 2010 بودند. در روش دوم  مشارکت کنندگان شامل 7 نفر از متخصصان علوم تربیتی، و روانشناسی بودند که به صورت هدفمند و ملاک محور انتخاب و از آن ها مصاحبه نیمه ساختاریافته به عمل آمد. برای تحلیل داده ها از روش کدگذاری سیستماتیک طی چهار مرحله ای  استفاده گردید که پس از شناسایی کدهای اولیه، نسبت به استخراج کدها، مفاهیم شناسایی شده و مقوله های فرعی در قالب ابعاد موردنظر تدوین گردید. تحلیل ها در نرم افزار MAXQDA10 انجام شده است.

یافته ها نشان دادند که ویژگی های عنصر اهداف برنامه درسی وارونه را می توان در سه مضمون اصلی اهداف عملکردی (شامل زیرمولفه های «ارتقای مهارت های حرفه ای»، «بهبود مهارت های بالینی»، «بهبود مهارت های برقراری ارتباط با ارباب رجوع»، و «بهبود عملکرد و خودکارآمدی در انجام وظایف حرفه به طور مستقل»)، اهداف آموزشی (شامل زیرمولفه های «بهبود مهارت های فراشناختی در فراگیران»، «افزایش مهارت تفکر انتقادی در فراگیران»)، و اهداف رویکردی (شامل زیرمولفه های «بهبود مهارت های کسب دانش»، «تقویت و بهبود مهارت های کاری گروهی»، و «افزایش سطح تاب آوری») ارایه نمود.

نتیجه ای که از تحقیق حاضر گرفته می شود این است که این رویکرد، ضمن تقویت مهارت های استقلال در یادگیری فراگیران، می تواند کمک نماید مهارت های موردنظر در اهداف برنامه درسی به نحو مطلوبی به فراگیران آموزش داده شود.