معناشناسی اشاره گرهای مکانی در کردی: رویکردی شناختی-کاربردی

در پژوهش حاضر پس از معرفی انواع اشاره گرها به بررسی اشاره گرهای مکانی زبان کردی در چهارچوب معنی شناسی شناختی پرداخته ایم. توجه اصلی این نوشته از میان عبارت های مختلفی که کارکرد اشاره گر برای مفاهیم مکانی دارند بر ضمایر اشاره، صفات اشاره و قیدهای مکانی می باشد. در این مطالعه نشان داده ایم که در ضمایر سوم شخص زبان کردی مفهوم فاصله رمزگذاری می شود. همچنین کدگذاری فاصله ی دور به وسیله ی اشاره گر/ʔɐw/ تنها در صورتی انجام می پذیرد که این ضمیر سوم شخص در تقابل مستقیم با ضمیر سوم شخص /ʔɐm/ قرار بگیرد؛ به گونه ای که هر دو ضمیر در یک پاره گفتار در تقابل با هم توسط گوینده یا در جمله ای پرسشی و جواب آن توسط گوینده و شنونده بیان شوند؛ تنها حالت استثنایی این قضیه زمانی است که گوینده به جای زمینه در داخل نما، شی یا مکان مورد اشاره، قرار می گیرد.کدگذاری مفهوم فاصله در چهار اشاره گر اصلی/ɐmɐ/، /ʔɐwɐ/،/ʔɐmɑnɐ/،/ʔɐwɑnɐ/ نیزمتاثر از اشتقاق آن ها از ضمایر سوم شخص است و کدگذاری فاصله در این اشاره گرها به همان صورت است که در ضمایر سوم شخص انجام می پذیرد. مفهوم سازی مکان در سایر اشاره گرهای مشتق شده ی فرعی نیز از معانی اشاره گرهای اصلی حاصل می شود. همچنین معنی و محدوده ی مورداشاره ی قیدهای مکانی/ʔɐenɐ/ و/ʔɐeɾɐ/ دقیق مشخص نمی شود و دارای ابهام است به گونه ای که مرز گستردگی این محدوده های مکانی نسبی است و ممکن است مرزهای مورد نظر گوینده و مخاطب بر هم منطبق نباشد و با توجه به بافت موقعیتی قابل تشخیص است. همچنین حرکات ایمایی و اشاره ای گوینده در هنگام به کارگیری هر یک از اشاره گرهای مکانی و ارتباط اشاره گرهای مکانی با افعال حرکتی را بررسی کرده ایم.