تشخیص تقلبات آبلیموهای مصرفی در شهر تبریز بر اساس اندازه گیری ترکیبات فنلی به دو روش اسپکترومتری و کروماتوگرافی

لیموترش و آبلیمو که حاوی مقادیر بالایی از ویتامین C و ترکیبات آنتی اکسیدان طبیعی به شکل پلی فنل ها هستند، جایگاه ویژه ای در سبد غذایی خانوارهای ایرانی دارند. فلاونویید ها جزو ترکیبات پلی فنلی بوده و اریوسیترین، نارنجین و هسپریدین از مهم ترین فلاونوییدها هستند.

روش کار: 

بررسی مقدار و نوع پلی فنل ها و فلاونوییدها در این ماده غذایی یکی از ابزارهای پی بردن به اصالت آبلیموی طبیعی می باشند. در این تحقیق تعداد 65 نمونه آبلیمو (42 نمونه آبلیموی بسته بندی شده و 23 نمونه آبلیموی فله ای) از شهر تبریز خریداری و ترکیبات فنلی تام به روش اسپکترومتری و مقادیر سه ترکیب فلاونوییدی اریوسیترین، نارنجین و هسپریدین در آن با استفاده از روش کروماتوگرافی مایع، به منطور بررسی تقلبات احتمالی اندازه گیری شد.

یافته ها:

 میانگین مقدار تام ترکیبات پلی فنلی آبلیموهای بسته بندی شده و فله ای به ترتیب 275 و 303 میلی گرم در لیتر بدست آمد و در مجموع 9 نمونه (8/13%) با استاندارد ملی ایران مطابقت نداشته و غیر قابل مصرف تشخیص داده شد. در بررسی فلاونوییدها نتایج نشان داد که میانگین مقادیر اریوسیترین، هسپریدین و نارینجین به ترتیب 32/17، 31/28 و 43/80 بود و بر این اساس تعداد 33 نمونه (78/50%) از آبلیمو ها با استاندارد ملی ایران  منطبق نبود. در مطالعه حاضر دلیل غیراستاندارد بودن بیشتر نمونه های آبلیمو (8/78%)، دارا بودن ترکیب فلاونوییدی نارینجین بوده است.

نتیجه گیری: 

در روش اندازه گیری ترکیبات فلاونوییدی، 24 نمونه آبلیموی بیشتر (36% از نمونه ها) نسبت به روش اندازه گیری فنل تام، غیراستاندارد تشخیص داده شد و این موضوع نشان می دهد باتوجه به تقلب روزافزونی که در صنایع مختلف غذایی صورت می‫گیرد، لازم است نهادهای ناظر بر کیفیت بهداشتی مواد غذایی، از روش‫های جدید و کارآمد برای کشف تقلبات مواد غذایی و تامین سلامت جامعه استفاده نمایند.