جستاری در اساطیر منظومه ی کردی مم (mam) و زین (zin)

داستان مم و زین آمیخته با نمادها و اسطوره های ایرانی و بیانگر فرهنگ دیرین این ملت است که از طریق بازشناسی آن، می توان غبار از چهره ی بسیاری از این نمادهای اسطوره ای کنار زد. در این پژوهش، با تکیه بر مطالعات کتابخانه ای و اسنادی و بهره گیری از روش استقرایی- تحلیلی، به بازکاوی این نمادهای اساطیری که در سراسر داستان مشهود است، پرداخته ایم. بررسی این گونه داستان ها که در حوزه های فرهنگی ایرانی به اشکال مختلف بر زبان مردم جاری است، گوشه های پنهان فرهنگ این مرز و بوم را روشن خواهد کرد. علاوه بر این، تحلیل نمادها و اساطیر داستان مم و زین با رویکرد پژوهشی، گویای آن است که مضمون آیینی این داستان، مقدم بر کارکرد عاشقانه ی آن است و چه بسا مضمون عاشقانه ی داستان در اولویت بعدی اهمیت قرار دارد. همچنین نشانه های آیین میترایی در این داستان نمود بارزی دارد، چنان که در بازکاوی اعداد دوازده، سه و هفت، می توان به تاثیرپذیری آن از آیین میترا پی برد؛ ضمن این که «مم»، یک مام ایزد و «زین» یک پری زاد است. از سوی دیگر، داستان مشتمل بر ویژگی هایی فراتر از قصه ی پریان است. این پژوهش می تواند به منزله ی درآمدی بر نقد اسطوره ای داستان مم و زین باشد و زمینه را برای خوانش کارکردهای چندوجهی آن فراهم کند.