«بیت» در ادب فولکلور کردی

در میان مقولات متنوع ادب فولکلور کردی،«بیت» جایگاه ویژه ای دارد و عمده ی توجه مستشرقین و پژوهشگران به این حوزه بوده است. بیت، منظومه ی روایی(داستانی) با مضامین حماسی و غنایی است که روایت در آن، برجسته تر از سایر نمونه های مشابه در ادب فولکلور کردی است و تفاوت هایی نیز با آثار دیگر از این نوع در ادبیات دیگر ملل دارد همچون: نقالی و ترانه سرایی در ادب فارسی، عاشیق سرایی در میان ترک ها، بالاد انگلیسی، ویسه ی دانمارکی، رومانس اسپانیایی و بیلنای روسی. بیت سند هویت گذشته و حلقه ی اتصال کردها به دیروز است. بین عناصر و مفاهیم آن معنایی هست که پیش از آن که مادی باشد معنوی است و اگر درست و روشمند تحلیل و بررسی شوند ارزش های انکارناپذیری را عرضه می کنند. بیت ها دارای ابعاد بسیار گوناگون و گسترده ای هستند همچون: وسعت دایره ی لغات کهن و اصیل، آهنگ و موسیقی، شعر و وزن، داستان و روایت، آداب و رسوم و ابعاد تاریخی، جغرافیایی، اجتماعی و... . بررسی هر کدام از این ابعاد، مستلزم صرف وقت و هزینه ی بسیار است و هر جزیی از آن می تواند به صورت کتاب یا کتاب هایی مستقل درآید اما تاکنون نسبت به دنیای وسیع آنها تقریبا کاری انجام نشده است.